PNL چیست؟ آموزش روش محاسبه PNL یا میزان سود و ضرر

PnL چیست؟ چه انواعی دارد و چگونه می توان آن را ارزیابی کرد؟ ارزیابی عملکرد یکی از مهم ترین و پایه ترین اصول موفقیت در هر زمینه ای است؛ این موضوع در بازارهای مالی مانند ارز دیجیتال که افراد با سرمایه های خود فعالیت دارند، اهمیتی دوچندان پیدا می کند. در نتیجه یکی از رمزهای طلایی برای این که بتوانید موفقیت بیشتری رقم بزنید، ارزیابی عملکرد خود و در نتیجه اصلاح ایرادات موجود در استراتژی پیش گرفته شده است.

PnL یکی از اصطلاحات بسیار مهم در زمینه ارزیابی عملکرد در بازارهای مالی است که به تریدرها کمک می کند عملکرد خود را در یک معامله یا به طورکلی در پورتفولیو مورد ارزیابی قرار دهند. در نتیجه، شما می توانید برای اصلاح روند فعالیتی خود، در زمان انتخاب تریدر حرفه ای برای کپی تریدینگ، این مؤلفه را در حساب آن ها بررسی کنید تا در نهایت، انتخاب بهتری داشته باشید؛ با ما تا انتها همراه باشید تا این موضوع را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.

PNL چیست؟

PnL مخففی از عبارت Profit and Loss و به معنای سود و ضرر است که در بازارهای مالی، کاربرد بسیار زیادی دارد. در حقیقت، این داده، میزان سود یا ضرر را در یک یا تعدادی از تراکنش ها در یک بازه زمانی تعیین می کند.

انواع پی ان ال

همان طور که در قسمت قبلی اشاره کردیم، این داده، میزان سود و ضرر تراکنش ها یا پورتفولیو را در بازه زمانی خاصی نشان می دهد، اما این داده ممکن است در حساب های معاملاتی و پلتفرم ها به صورت محقق شده و محقق نشده دیده شود؛ بنابراین بهتر است مفهوم هر دو نوع را نیز درک کنید.

• محقق شده (Realized PnL)

سود و زیان محقق شده به سود یا ضرر متعلق به شما اشاره داسته و در نهایت براساس معاملات بسته شده محاسبه می شود. درحقیقت، نوسانات بازار، بعد از بسته شدن موقعیت، روی سود و ضرر محقق شده اعمال نمی شوند؛ برای مثال، فرض کنید بیت کوین را در قیمت 28 هزار دلار واحد خریداری کرده و در قیمت 28.500 دلار فروخته اید.

هرچند این مفهوم، معمولاً در بازار اسپات کاربرد بسیاری ندارد، سود و ضرری که در حساب شما اعمال شده است و سبب کاهش یا افزایش میزان دارایی شما شده همان پی ان ال محقق شده است.

در مثالی که بیان شد، 500 دلار ناشی از افزایش قیمت بیت کوین درواقع پی ان ال این تراکنش است و با توجه به اینکه معامله بسته شده این مقدار تغییر نخواهد کرد. در بخش مربوط به محاسبه سود و زیان در بازار اسپات، توضیحات با جزئیات ارائه خواهند شد.

• محقق نشده (Unrealized PnL)

زمانی که شما معامله ای باز در حساب معاملاتی خود داشته باشید، سود و ضرر شما در آن معامله با توجه به نوسانات دارایی تغییر خواهد کرد؛ برای مثال، اگر معامله خرید را روی BTC/USDT باز کرده و به میزان 100 دلار سود کرده باشید، ممکن است با نوسانات BTC/USDT، میزان این 100 دلار، بیشتر یا کمتر شود.

اگر قیمت دارایی بیشتر شود، در صورتی که شما معامله خرید باز کرده باشید، سود شما بیشتر می شود؛ اما اگر معامله ای که باز کرده اید، از نوع فروش یا Short باشد، میزان سود شما کاهش خواهد یافت.

محاسبه PnL در معاملات اسپات

پیش از این نیز به این نکته اشاره کردیم که اصطلاح پی ان ال، در بازار اسپات رایج نیست؛ با این حال، برای اینکه بتوانید درک درست تری از نحوه محاسبه این داده داشته باشید، بهتر است ابتدا نحوه محاسبه آن را در بازار اسپات بررسی کرده و سپس به نحوه محاسبه آن در بازار فیوچرز و مارجین بپردازید.

مطمئنا می دانید که در بازار اسپات، امکان استفاده از قابلیت اهرم مانند بازار فیوچرز برای تریدرها فراهم نشده است. از طرف دیگر، امکان انجام معاملات Short در این بازار وجود ندارد؛ از این رو، پیچیدگی محاسبات PnL در بازار اسپات نیز بسیار ساده تر است و برای درک بهتر و عمیق تر مفهوم آن، بهتر است ابتدا این داده را در بازار اسپات بررسی کنیم.

• محاسبه پی ان ال محقق شده در معاملات اسپات

برای محاسبه این داده در بازار اسپات، باید حجم معامله را در اختلاف قیمت خرید و فروش ضرب کنید؛ برای مثال، اگر قصد خرید 5 بیت کوین در قیمت 20 هزار دلار و فروش همه آن ها در 21 هزار دلار را داشته باشید میزان سود و زیان شما از این افزایش، 5 هزار دلار خواهد بود.

(قیمت خرید – قیمت فروش) * حجم معامله = PnL محقق شده

(20.000 – 21.000) * 5 = 5000

همان طور که گفتیم این متغیر به میزان سود و ضرر در معاملات باز مربوط است. محاسبات این داده، شباهت بسیاری با محاسبه سود و زیان محقق شده دارد؛ با این تفاوت که قیمت فروش در این فرمول نقشی ندارد؛ زیرا معامله باز بوده و قیمت فروش تعیین نشده است.

درمقابل، برای محاسبه PnL محقق نشده، باید قیمت لحظه ای دارایی را در نظر بگیرید؛ بنابراین، اگر در آن زمان، قیمت بیت کوین 21 هزار دلار و قیمت خرید 20 هزار دلار بوده است، با باز کردن معامله خرید 5 واحد بیت کوین، میزان سود و زیان محقق نشده مانند مثال قبل، 5 هزار دلار خواهد بود.

در زمانی دیگر، اگر قیمت بیت کوین، به 22 هزار دلار رسیده و معامله همچنان باز باشد، با باز نگه داشتن معامله خرید 5 واحد بیت کوین، میزان پی ان ال محقق نشده، به 10 هزار دلار می رسد. درنهایت، اگر قیمت به 19 هزار دلار برسد، میزان PnL محقق نشده به 5000- دلار یا به عبارت دیگر 5 هزار دلار ضرر خواهد رسید.

(قیمت خرید – قیمت لحظه ای) * حجم معامله = PnL محقق نشده

(20.000 – 21.000) * 5 = 5000

(20.000 – 22.000) * 5 = 10000

(20.000 – 19.000) * 5 = -5000

محاسبه در معاملات فیوچرز و مارجین

تریدرهای حرفه ای، می توانند در معاملات خود از اهرم یا لوریج استفاده کرده و به این ترتیب با سرمایه ای به ارزش چند برابر سرمایه خود، در بازار فعالیت کنند. با کمک این قابلیت، میزان سود یا ضرر تریدرها نیز چند برابر می شود؛ همین موضوع، استفاده از اهرم در معاملات را برای تریدرها جذاب کرده است.

در ادامه، نحوه محاسبه PnL را در معاملات خرید و فروش معاملات اهرم دار با هم بررسی خواهیم کرد:

• سود و زیان در معاملات Long

معاملات خرید که به عبارت دقیق تر با عنوان معاملات Long شناخته می شوند، به معاملاتی اشاره دارند که در آن، تریدرها انتظار دارند با باز کردن آن ها از افزایش قیمت به سود برسند. برای محاسبه پی ان ال در موقعیت های لانگ به سه داده نیاز خواهید داشت:

• قیمت دارایی در زمان باز کردن موقعیت
• قیمت دارایی در زمان بستن موقعیت
• ارزش معامله شامل سرمایه اختصاص داده شده به معامله توسط تریدر البته با اعمال اهرم (سرمایه اصلی تریدر * میزان اهرم)

PnL = ارزش موقعیت * (قیمت دارایی در زمان باز کردن موقعیت / 1) – (قیمت دارایی در زمان بستن موقعیت / 1)

برای مثال، اگر یک تریدر قصد باز کردن موقعیت لانگ روی بیت کوین در قیمت 20 هزار دلار را داشته باشد و موقعیت لانگ خود را در قیمت 21 هزار دلار ببندد، با فرض اینکه او سرمایه 1000 دلاری خود را به این موقعیت اختصاص داده و از اهرم 20 استفاده کند، می توان PnL این موقعیت لانگ را به صورت زیر محاسبه کرد:

PnL = 20.000 * (20.000/ 1) – (21.000/ 1)

= 20.000 * (0.00005 – 0.000047)

= 20.000 * 0.0000023 = 0.47 BTC

= 0.0000023 * 21.000 = 1.000.02 USDT

همان طور که در محاسبات بالا نیز مشاهده کردید، برای به دست آوردن میزان سود و زیان بر حسب دلار یا تتر باید عدد به دست آمده را در قیمت تتر (با این شرط که معامله لانگ روی BTC / USDT انجام شده باشد)، در زمان بستن موقعیت ضرب کرد.

اما چنانچه قصد داشته باشید مقدار PnL تحقق نیافته را برای یک موقعیت حساب کنید، به این خاطر که این داده، مربوط به موقعیت های باز است، دیگر به قیمت بستن موقعیت دسترسی نداشته و در عوض باید قیمت لحظه ای دارایی را در فرمول بالا وارد کنیم تا به نتیجه برسیم:

PnL = ارزش موقعیت * (قیمت دارایی در زمان باز کردن موقعیت / 1) – (قیمت لحظه ای دارایی / 1)

• سود و زیان در معاملات Short

یکی از جذابیت های فعالیت در بازار فیوچرز که البته تنها برای تریدرهای حرفه ای مناسب به شمار می آید، این است که افراد می توانند در این بازار از افت قیمت دارایی ها نیز به سود برسند. برای محاسبه سود و زیان در معاملات فروش، از فرمول زیر استفاده می شود:

PnL = ارزش موقعیت * (قیمت دارایی در زمان بستن موقعیت / 1) – (قیمت دارایی در زمان باز کردن موقعیت / 1)

برای مثال، فرض کنید قصد دارید یک موقعیت فروش (Short) به ارزش 20 هزار دلار (سرمایه اصلی شما با اعمال اهرم بر روی آن) را روی BTC/USDT باز کنید. اگر پیش بینی شما این باشد که قیمت بیت کوین افت خواهد کرد، می توانید با باز کردن موقعیت فروش، از افت قیمت به سود برسید.

اگر موقعیت فروش را زمانی باز کنید که قیمت بیت کوین 60 هزار دلار است و این موقعیت را زمانی ببندید که قیمت بیت کوین به 55 هزار دلار رسیده است، به سود می رسید. محاسبه این سود و زیان با استفاده از فرمولی که پیش از این آوردیم محاسبه می شود:

PnL = 20.000 * (55.000/ 1) – (60.000/ 1)

= 20.000 * (0.000016 – 0.000018)

= 20.000 * 0.000002

= 0.04 BTC

= 0.04 * 55.000 = 2200 USDT

آنچه پیش از این بیان کردیم محاسبه PnL محقق شده برای جفت ارز BTC/USDT بود؛ اما چنانچه قصد محاسبه پی ان ال تحقق نیافته را داشته باشید، به جای قیمت دارایی در زمان بستن موقعیت، باید قیمت لحظه ای دارایی را در نظر گرفته و در فرمول وارد کنید.

به یاد داشته باشید که PnL تحقق نیافته، مربوط به پوزیشن هایی است که هنوز باز هستند و این مقدار با نوسانات بازار تغییر می کند؛ زیرا قیمت لحظه ای همواره در حال تغییر است.

PnL = ارزش موقعیت * (قیمت دارایی در زمان باز کردن موقعیت / 1) – (قیمت لحظه ای دارایی / 1)

• سود و زیان پورتفو

محاسبه سود و زیان تنها درباره پوزیشن ها و معاملات مطرح نیست، بلکه هر تریدر و کاربر در بازارهای مالی می تواند با بررسی دقیق سود و زیان معاملات مختلفی که روی دارایی های متفاوت انجام داده است، سود و زیان پورتفو خود را محاسبه و به این ترتیب عملکرد خود را ارزیابی کند. با انجام این کار، تریدر می تواند نقاط ضعف معاملات خود را شناسایی کرده و به این ترتیب، بهبودی را در روند فعالیت خود ایجاد کند.

صرافی های مختلف داخلی و خارجی، امکان بررسی سود و زیان را به شما می دهند؛ برای مثال، در تصویر زیر می توانید نشانگر ماوس خود را روی آیکون کیف پول قرار داده و سپس از زیرمنویی که برای شما باز می شود، گزینه «سود و زیان» را انتخاب کنید. این بخش در صرافی های خارجی نیز از بخش دارایی ها و کیف پول در دسترسی است.

شما در این بخش از حساب معاملاتی خود در صرافی، می توانید سود و زیان در 30 روز گذشته، سود و زیان لحظه ای و دیگر اطلاعات را بررسی و براساس این داده ها درصورت نیاز تغییراتی را در نحوه فعالیت خود در بازار ایجاد کنید.

سود و زیان در کپی تریدینگ صرافی بینگ ایکس

صرافی بینگ ایکس، یکی از بهترین صرافی های بین المللی، برای فعالیت ایرانیان است. اگر به دنبال یک صرافی معتبر خارجی هستید، حتماً BingX را بررسی کنید. این صرافی امکانات و قابلیت های بسیار خوبی مانند کپی تریدینگ را برای کاربران خود در نظر گرفته است.

با کمک کپی تریدینگ، می توانید بخشی از دارایی خود در حساب معاملاتی را به حساب معاملاتی یک تریدر حرفه ای متصل کرده و به این ترتیب از سود و زیان او به سود رسیده یا گاهی متضرر شوید. برای آنکه بتوانید یک تریدر حرفه ای را به خوبی تشخیص دهید، باید بتوانید عملکرد گذشته او را بررسی کرده تا مناسب بودن او را تأیید کنید.

یکی از داده های بسیار مهی که در شناخت یک تریدر حرفه ای به شما کمک می کند، بررسی میزان سود و زیان تریدر است که در انواع مختلفی در این بخش از صرافی بینگ ایکس وجود دارد.

برای بررسی عملکرد تریدرهای مختلف در بخش کپی تریدینگ، باید وارد حساب کاربری خود در صرافی بینگ ایکس شده و نشان گر ماوس خود را روی تب Copy Trading قرار دهید. با این کار زیرمنویی برای شما به نمایش درمی آید که باید باز هم گزینه Copy Trading را در آن انتخاب کنید.

بررسی سود و زیان در بینگ ایکس

در این صفحه، لیست و دسته بندی از تریدرهای حرفه ای را می بینید که می توانید با نظر خودتان روی یکی از آن ها کلیک کنید تا اطلاعات دقیق تری در اختیارتان قرار بگیرد. در ستون سمت چپ تصویر PnL Ratio، تریدر نمایش داده شده است که در بخش های بعدی در مورد آن، توضیح خواهیم داد.

همان طور که در سمت راست تصویر می بینید، یکی از اطلاعاتی که می توانید در صفحه هر تریدر حرفه ای بررسی کنید، میزان سود و زیان تریدر حاصل از معاملات تریدر روی رمزارزهای مختلف است؛ برای مثال درباره این تریدر، سود حاصل از معاملات او روی رمزارز بیت کوین در 30 روز گذشته به گونه ای بوده است که وی توانسته بیش از 35 درصد از سود معاملات خود را از موقعیت هایی که روی بیت کوین باز کرده بود به دست آورد و میزان این سود به بیش از 2 هزار دلار رسیده است.

بررسی سود و زیان به صورت اختصاصی روی ارزهای مختلف، این شانس را به شما می دهد که بتوانید پس از انتخاب تریدر با اعمال فیلتر، تنها تریدهای انجام شده توسط تریدر روی برخی رمزارزها برای شما نیز اعمال شود؛ زیرا تریدر موردنظر عملکرد بسیار مثبتی را روی برخی ارزهای دیجیتال خاص داشته است. بنابراین انتظار می رود معامله روی این رمزارزها شما را به سود بیشتری برساند.

در مقابل، ممکن است تریدر موردنظر با وجود عملکرد بسیار خوبی که روی رمزارز X دارد، نتواند همان عملکرد را روی رمزارز Y نیز داشته باشد؛ پس بهتر است سرمایه خود را تنها به رمزارزهایی اختصاص دهید که میزان سود تریدر در آن ها بیشتر است.

کنترل میزان Cumulative PnL

سود و زیان معاملات را می توان به صورت های مختلفی محاسبه کرد. یکی از رایج ترین انواع این داده که در بخش کپی تریدینگ صرافی بینگ ایکس نیز وجود دارد، Cumulative PnL است. برای محاسبه این داده، مجموع سود و زیان محقق شده و محقق نشده، کارمزدها، تخفیفات و… لحاظ خواهند شد.

درواقع در پی ان ال تجمیعی، سود و زیان ناشی از معاملات باز، سود و زیان به دست آمده از معاملاتی که بسته شده اند و هزینه های معاملات همگی اهمیت داشته و در محاسبه این داده دخالت دارند.

پس از کلیک روی نام کاربری هرکدام از تریدرهای حرفه ای در صفحه اول بخش Copy Trading، می توانید جزئیات حساب و عملکرد تریدر را مشاهده کنید. یکی از اطلاعات آمده در این بخش Cumulative PnL است. با کلیک روی گزینه دوم در زیر نمودار، که در تصویر هم مشخص شده است، می توانید تغییرات این داده را در بازه های زمانی مختلف مشاهده کنید. تغییر بازه زمانی از بخش «Last 30D» به معنای 30 روز گذشته در بالا و سمت راست نمودار نیز امکان پذیر است.

بررسی میزان PnL Ratio

این داده در صرافی BingX، هر 15 دقیقه یک بار بروزرسانی می شود. برای به دست آوردن میزان آن، باید مقدار خالص سود را بر مقدار خالص ضرر تقسیم کرد. فرمول زیر، روش محاسبه این داده است:

PnL Ratio = میزان خالص ضرر / میزان خالص سود

• بیشتر از 1

اگر میزان این داده، در صفحه یک تریدر حرفه ای، بیشتر از 1 باشد، به این معناست که برایند عملکرد تریدر مثبت بوده و به عبارتی میزان سود معاملات در یک بازه زمانی از میزان ضررهای او بیشتر بوده است.

• کمتر از 1

اگر مقدار عدد به دست آمده، کمتر از 1 باشد، چنین برداشت می شود که میزان ضررهای معاملات تریدر بیش از میزان سودهای وی است و به طور کلی برایند عملکرد وی در یک بازه زمانی منفی و ضررده بوده است.

سخن پایانی

برای فعالیت در بازارهای مالی، باید اطلاعات و دانش شما درباره تحلیل و همچنین اصطلاحات و مفاهیم مختلف در بازار بالا باشد. برای رسیدن به این هدف، بهترین و کوتاه ترین راه، شرکت در یک دوره آموزش ارز دیجیتال یا دوره های مخصوص به دیگر بازارهای مالی است.

PnL، یکی از مهم ترین مفاهیم و اصطلاحات در بازارهای مالی و بیشتر مربوط به بازار فیوچرز و مارجین است. این مفهوم، به میزان سود و زیان تریدر در یک بازه زمانی خاص اشاره دارد. با بررسی این داده، می توانید عملکرد خود یا تریدر دیگری را بررسی کنید.

در این مقاله، مفهوم سود و زیان (PnL ) و انواع مختلف آن را بررسی کردیم؛ در نهایت شما با داشتن آگاهی نسبت به این مفاهیم، می توانید عملکرد خود، سبد دارایی یا تریدرهای دیگر را بررسی کنید.

پرسش های متداول