بهترین زمان فروش سهام چه موقعی است؟
کسب درآمد از سهام، به دو تصمیم اساسی مرتبط است:
خرید در زمان مناسب و فروش در زمان مناسب. اگر می خواهید از سهام خود سود بدست بیاورید باید هردوی این موارد را به درستی انجام دهید. تنها سه دلیل خوب برای فروش سهام وجود دارد:
- اگر خرید آن سهام از همان ابتدا اشتباه بوده
- قیمت سهام بطور چشمگیری افزایش یافته
- سهام به یک قیمت غیرمنطقی و ناپایدار رسیده
در ادامه مقاله در خصوص این ۳ مورد بیشتر برایتان توضیح خواهیم داد، اما در ابتدا به چند اشتباهی که در هنگام خرید و فروش باید از آن ها اجتناب کنید می پردازیم.
بهترین زمان خرید سهام
بازده هر سرمایه گذاری، در ابتدا باقیمت خرید آن تعیین می شود. در وهله اول افراد این گونه استدلال می کنند که آیا در زمان خرید، سود یا زیانی حاصل می شود یا خیر؛ اما خریدار تا زمانی که سهام را نفروشد متوجه این موضوع نمی شود. به یاد داشته باشید که خرید با قیمتی مناسب ممکن است درنهایت به سود منتهی شود، اما فروش باقیمتی مناسب سود شما را تضمین خواهد کرد (البته اگر سودی وجود داشت). اگر شما در زمان مناسب سهام خود را نفروشید، مزایای خرید در زمان مناسب را از دست خواهید داد.
فروش سهام کار دشواری است
بسیاری از ما با فروش سهام مشکل داریم و دلیل آن نیز ریشه در تمایل ذاتی انسان به طمع دارد. در این میان یک سناریوی رایج وجود دارد:
- شما سهامی را باقیمت ۲۵ دلار، باهدف فروش آن در صورت رسیدن به قیمت ۳۰ دلار، خریداری می کنید.
- سهام به قیمت ۳۰ دلار می رسد و شما تصمیم می گیرید برای کسب سود بیشتر، چند روز دیگر آن را نگه دارید.
- پس از چند روز سهام به قیمت ۳۲ دلار می رسد و مجدداً حرص و طمع بر علاقه تان غلبه می کند.
- در روز بعد ناگهان قیمت آن به ۲۹ دلار کاهش پیدا می کند.
- شما به خودتان می گویید، دوباره صبر می کنم تا قیمت سهام به همان ۳۰ دلار برگردد.
- این اتفاق هرگز نمی افتد و شما نیز سرانجام با ناامیدی تسلیم می شوید که باقیمت ۲۳ دلار سهام خود را بفروشید و متحمل ضرر شوید.
- در اینجا طمع و احساسات بر قضاوتی عقلانی غلبه کرده اند.
- ضرر شما به ازای هر سهم ۲ دلار است، اما اگر زمانی که قیمت سهام به بالاترین حدش رسیده بود آن را می فروختید، سودی ۷ دلاری به ازای هر سهم کسب می کردید.
- این زیان های کاغذی شاید بهتر باشد که نادیده گرفته شوند، اما با این حال همین موضوع دلیل بسیاری از سرمایه گذاران برای فروش یا عدم فروش سهامشان است.
- برای حذف احساسات انسانی از معامله، از ابزار “سفارش محدود” استفاده کنید. به این صورت که سهام با رسیدن به قیمت موردنظرتان به طور خودکار به فروش گذاشته می شود.
- با این کار دیگر حتی نیازی نیست دائماً بالا یا پایین رفتن قیمت سهام را چک کنید و تنها زمانی که سفارش فروشتان قرار داده شد، شما مطلع خواهید شد.
هرگز سعی نکنید بازار را زمان بندی کنید
فروش به موقع نیازی به زمان بندی دقیق بازار ندارد. تاکنون تعداد معدودی از سرمایه گذاران توانسته اند در کف قیمتی مطلق خرید خود را انجام دهند و در بالاترین سطح قیمت آن را به فروش برسانند. حتی وارن بافت، این سرمایه گذار مشهور نیز نتوانست این کار را انجام دهد. او و سایر سرمایه گذاران افسانه ای، بر خرید سهام در قیمتی مشخص و فروش آن باقیمتی بالاتر تمرکز می کنند. به این ترتیب به سه دلیل خوب برای فروش سهام می رسیم:
- هنگامی که خرید سهام از همان ابتدا کار اشتباهی بوده است
احتمالاً شما قبل از اینکه اقدام به خرید سهام کنید تحقیقاتی در خصوص آن انجام می دهید. اما ممکن است بعداً به این نتیجه برسید که یک خطای تحلیلی رخ داده است. این نوع از خطاها اساساً بر روی نتیجه یک سرمایه گذاری مناسب تأثیر می گذارند. شما باید آن سهام را بفروشید، حتی اگر این به معنای زیان دیدن باشد. نکته اصلی یک سرمایه گذاری موفق این است که به جای تکیه بر نوسانات زودگذر، به داده ها و تحلیل های خود اعتماد کنید. اگر به هر دلیلی تحلیلتان دچار اشتباه شد، سهام را بفروشید و به جلو حرکت کنید. این امکان وجود دارد که قیمت سهام بعد از فروش شما بالا برود؛ اما به خاطر داشته باشید که در بحث سرمایه گذاری، زیانی ۱۰ درصدی ممکن است هوشمندانه ترین حرکت برای جلوگیری از ضررهای بزرگ تر باشد. البته توجه داشته باشید که همه ی اشتباهات تحلیلی باهم برابر نیستند. اگر یک کسب و کار نتواند پیش بینی های درآمد کوتاه مدت را محقق کند و قیمت سهامش کاهش یابد، اگر می بینید تجارتشان همچنان به خوبی در حال اجراست، بیش از حد واکنش نشان ندهید و برای فروش دست نگه دارید. اما اگر می بینید یک شرکت سهم بازار خود را در برابر رقبایش از دست داده است، می تواند نشانه ضعف آن در بلندمدت و دلیل خوبی برای فروش باشد.
- وقتی قیمت سهام بطور چشمگیری افزایش می یابد
این امکان وجود دارد قیمت سهامی که خریداری کرده اید، در یک دوره کوتاه مدت به دلایل خاصی به طرز چشمگیری افزایش یابد. به یاد داشته باشید که بهترین سرمایه گذاران، متواضع ترین سرمایه گذاران هستند. هرگز این افزایش ناگهانی را به عنوان تاییدیه اینکه شما از کل بازار باهوش تر هستید در نظر نگیرید و سهامتان را بفروشید. یک سهام ارزان قیمت به دلایل بسیاری، ازجمله سفته بازی های دیگران می تواند به سرعت تبدیل به یک سهام گران قیمت شود و در آن شرایط شما باید از فرصت استفاده کنید، عایدی خود از آن سهام را بگیرید و بروید. حتی بهتر، اگر قیمت آن سهام به میزان قابل توجهی سقوط کند، در نظر داشته باشید که مجدداً آن را بخرید. اگر هم صاحب سهامی هستید که قیمت آن برحسب شرایط متغییر است، فروش آن را در زمان رخ دادن جهش گربه مرده یا “dead cat bounce” زیر نظر داشته باشید. این زمان درواقع، بهبود موقتی است که پس از سقوط قابل توجه قیمت سهام رخ می دهد. این افزایش قیمت ها موقتی هستند و معمولاً به دنبال اخباری غیرمنتظره اتفاق می افتند.
- فروش سهام برای ارزش گذاری
این تصمیم دشواری است که بخشی از آن هنر و بخش دیگر علم است. ارزش هر سهم از سهام، درنهایت به ارزش فعلی جریان های نقدی آتی شرکت بستگی دارد. ارزش گذاری همیشه درجه ای از عدم دقت را به همراه دارد چراکه آینده نامشخص است. به همین دلیل است که سرمایه گذاران به شدت به مفهوم حاشیه امنیت در سرمایه گذاری اعتماد دارند. طبق یک قاعده سرانگشتی، اگر ارزش شرکتی به طور قابل توجه از هم صنفیان خود بالاتر بود، آماده فروش شوید. البته در این قانون استثنائات زیادی وجود دارد. برای مثال اگر نسبت قیمت به درآمد شرکت الف ۱۵ و این نسبت برای شرکت ب ۱۳ باشد؛ زمانیکه سهم بازار بسیاری از محصولات شرکت الف قابل توجه است دلیلی برای فروش آن وجود ندارد. یکی دیگر از ابزارهای فروش معقول این است که، زمانیکه نسبت P/E یک شرکت بطور قابل توجهی از میانگین P/E آن در طی ۵ یا ۱۰ سال گذشته فراتر رود، زمان فروشش است. به عنوان مثال، در زمان اوج رونق اینترنت، نسبت P/E سهام شرکت والمارت ۶۰ بود. علیرغم کیفیت کار شرکت والمارت، هر صاحب سهمی با این عدد باید فروش آن را در نظر می گرفت و خریداران بالقوه نیز باید به دنبال شرکت دیگری می رفتند. وقتی درآمد یک شرکت کاهش پیدا می کند، معمولاً نشانه کاهش تقاضای محصولاتش است. در ابتدا برای داشتن نگاهی کلی، اعداد درآمد سالانه را بررسی کنید، اما فقط به این اعداد اکتفا نکنید. اعداد سه ماهه را نیز در نظر داشته باشید. اعداد درآمد سالانه ممکن است برای شرکت های نفتی و گازی بزرگ چشمگیر باشند، اما اگر قیمت انرژی در ماه های اخیر کاهش یابد، چه می شود؟ همچنین، وقتی می بینید یک شرکت هزینه های خود را کاهش می دهد، اغلب به این معناست که اوضاعش رو به رشد نیست. بزرگترین شاخص در این میان، کاهش میزان سرانه است. خبر خوب این است که کاهش هزینه در ابتدای کار به عنوان نکته مثبتی تلقی می شود که اغلب به سود سهام منجر خواهد شد. به یاد داشته باشید که نباید از این اتفاق به عنوان فرصتی برای خرید بیشتر سهام استفاده کنید، بلکه این فرصتی است برای خروج از موقعیت، قبل از هرگونه افت ارزش بعدی.
فروش سهام برای نیاز مالی
این ممکن است ازنظر تحلیلی یک دلیل “خوب” به حساب نیاید، اما با این حال دلیلی است که ممکن است برای هرکسی به وجود بیاید. سهام، یک دارایی محسوب می شود و ممکن است روزی برسد که افراد به نقد کردن دارایی های خود نیاز پیدا می کنند. چه برای هزینه شروع یک کسب و کار جدید، چه برای هزینه دانشگاه و یا خرید خانه، این تصمیم کاملاً به وضعیت مالی فرد بستگی دارد.
سخن پایانی
هر فروشی که منجر به سود شود فروش خوبی است، به خصوص اگر استدلالی منطقی در پس آن باشد. هنگامی که یک فروش بازیان مواجه می شود (با درک اینکه چرا این ضرر اتفاق افتاده است)، ممکن است “فروش خوبی” نیز محسوب شود. فروش سهام، زمانی یک تصمیم ضعیف خواهد بود که مبتنی بر احساسات باشد تا براساس داده ها و تجزیه و تحلیل آن ها. ابزار مشتقه از ابزارهایی مالی هستند که، عمدتاً مبتنی یا مشتق از یک دارایی پایه است. به عبارتی ارزش آن ها منبعث از ارزش دارائی دیگری است. دارائی هایی که می توانند به عنوان دارایی پایه در این ابزارها مورداستفاده قرار گیرد، عبارتند از: انواع سهام، ابزارهای بهره ای و متأثر از نوسانات نرخ بهره، ابزارهای بازار مبادلات ارزی، انواع کالا، اعتبارات مشخص و خاص و وام های کوچک و کلان. پیش از آن که به توضیح دقیق تر این ابزارها بپردازیم، مروری بر فلسفه تشکیل این ابزارها خواهیم داشت، لازم به ذکر است با توجه به اینکه به کارگیری این ابزارها در ایران نسبت به کشورهای خارجی جدیدتر می باشد، در مقالات بعدی و پس از توضیح مفاهیم اصلی به صورت دقیق به جایگاه این ابزارها در بازار مالی داخل کشور پرداخته خواهدشد.
