سهام چیست؟

اگر سرمایه شرکت های سهامی را به قسمت های برابر و مساوی تقسیم کنیم هر قسمت برابر یک سهم می باشد. که نشان دهنده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب ان در شرکت سهامی می باشد. دارنده سهم نمی تواند به نسبت سهم خود مالکیتی از مایملک شرکت داشته باشد، بلکه به نسبت سهم خود از شرکت دارای حق می باشد و بر اساس آن از منافع شرکت استفاده کرده و در مجمع عمومی رأی می دهد و در صورت انحلال از دارایی شرکت سهیم خواهد شد. عموماً سهام شرکتها به دو قسم سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم می شوند. سهام ممتاز که انتشار آن در ایران صورت نمی پذیرد نوعی بدهی شرکت به مالک سهام ممتاز است و اغلب دارای نرخ سود یا بهره تعیین شده هستند. اما سهام عادی یا همان سهام موجود در بازار سرمایه دارای نرخ سود یا بهره ثابت نیستند و میزان مالکیت سهامدار از منافع و حقوق شرکت را بیان می کنند.

شرکت های سهامی عام که حداقل ۵ سهامدار دارند اگر سرمایه آنها را بر عدد ۱۰۰۰ ریال تقسیم کنیم تعداد سهام آنها به دست می آید. حال اصطلاح “سرمایه” و عدد “۱۰۰۰ ریال” چیست؟

سرمایه شرکتهای سهامی

منظور از سرمایه در واقع همان آورده مالکین شرکت می باشد. هر شرکت باید دارای سرمایه باشد تا بتواند به عملیات خود که تجارت است بپردازد و از عملیات خود منتفع گردد. این مبلغ از حداقل پنج میلیون ریال شروع و حداکثری برای آن تعریف نشده است. بیشترین میزان سرمایه را در تاریخ نگارش این مقاله شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز تأمین با نماد تاپیکو با مبلغ سرمایه ۸۱۵۰۰ میلیارد ریال در بازار سرمایه دارد.

بر اساس ماده ۲۹ قانون تجارت، ارزش اسمی هر سهم در شرکت های سهامی عام هزار ریال می باشد. حال این مبلغ هزار ریال(۱۰۰ تومان) چه کاربردی دارد؟ برای به دست آوردن تعداد سهام شرکتها از مبلغ اسمی هر سهم استفاده می شود. اگر بخواهیم تعداد سهام هر شرکت را به دست آوریم مبلغ سرمایه شرکت را که در بخش حقوق صاحبان سهام عنوان می شود بر عدد مبلغ اسمی یا ۱۰۰۰ ریال تقسیم می نماییم. برای مثال، به محاسبه تعداد سهام شرکت سهامی عام توکاریل با نماد توریل می پردازیم:

مبلغ سرمایه در ترازنامه تصویر بالا ، ۲۰۰۰ میلیارد ریال است که تعداد سهام شرکت توریل بر اساس محاسبات ترازنامه ای شرکت برابر است با:

۲٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰/۱۰۰۰=۲٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ عدد سهم

در یک تشابهی، سهام یک شرکت را مثابه یک کیک می دانند که آن را به قسمت های برابر بُرِش زده اند و هر فرد با توجه به مالکیت خود از تعداد برش ها از آن کیک حق مالکیت دارد.