امواج الیوت (Elliott Waves) به ساده ترین زبان

نمودارهای قیمتی در بازارهای مالی، نوساناتی را ثبت می کنند که در نگاه اول بسیار مبهم هستند، اما شخصی به نام رالف نیلسون الیوت معتقد بود افت و خیزهای نمودارهای قیمتی نظم دارند و براساس الگوهای منظم خود پیش می روند. البته این نظریه موافق و مخالفانی دارد. درحقیقت مخالفان این نظریه اصل عدم قطعیت در بازارهای مالی را برای رد این نظریه عنوان می کنند؛ با این حال نظریه امواج الیوت تا به امروز طرفداران زیادی داشته و دارد و هنوز هم تحلیلگران بسیاری با کمک آن در بازار فعالیت می کنند و به سود می رسند. در این مقاله قصد داریم این امواج و موارد پیرامون آن از جمله تاریخچه نظریه آن را بررسی کنیم.

الیوت و تاریخچه نظریه ی آن

در سال 1930 نلسون الیوت نمودارهای قیمتی دارایی های مختلف را در بازه 75 سال بررسی کرد و به نتایجی از رفتار معامله گران دست یافت. براساس این نظریه بازار چرخه های حرکتی دارد که همواره در حال تکرار هستند. البته این نظم تنها مختص بازارهای مالی و نمودارهای قیمتی نیست و با نگاهی به برگ ها، دانه های برف و بسیاری از دیگر اجزا در طبیعت مشاهده خواهیم کرد اجزای طبیعت درون خود واحدهای کوچک تری دارند که کلی منسجم را به شکل خود، اما در مقیاس بزرگ تشکیل می دهند.

رالف نیلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) در سال 1946 در کتابی به نام «قانون طبیعت، راز هستی» نظریه موج یا الیوت را منتشر کرد که البته توجه زیادی به آن نشد. انتشار کتابی با عنوان نظریه تکمیلی موج الیوت (Elliott Wave Supplement) از همیلتون بولتون سبب شد بار دیگر الیوت و نظریه اش در اذهان زنده شوند. انتشار این کتاب پنج سال پس از فوت رالف نیلسون یعنی در سال 1953 اتفاق افتاد. پس از گذشت 25 سال دو شخص دیگر (فروست و رابرت پریچتر) کتاب شناخته شده نظریه موج الیوت را منتشر کردند و با این کار استفاده از این نظریه و روش تحلیل در میان فعالان بازارهای مالی رایج شد.

رالف نیلسون با ارائه نظریه خود مدعی شد رفتارهای قیمتی در نمودارهای قیمتی متأثر از احساسات و حالات روانی تریدرهاست که همواره تکرار می شوند. در توضیح این جمله می توان به خرید و فروش هیجانی در برخی از زمان ها اشاره کرد که تریدرها به دلیل طمع برای کسب سود بیشتر یا ترس از ضرر سبب تغییر روند می شوند.

آیا امواج الیوت بدون خطاست؟

شاید بتوان با اطمینان گفت نه امواج الیوت و نه هیچ ابزار و روش تحلیل بدون خطا نیست. همان طور که پیش از این نیز اشاره کردیم، زمانی که الیوت نظریه امواج را مطرح کرد عده ای با او مخالفت کردند و معتقد بودند عدم قطعیت در بازار می تواند نظریه امواج الیوت را رد کند.

اما نظریه امواج الیوت مدعی نبود که امواج همیشه به همان شکل تکرار می شوند، بلکه او معتقد بود می توان در کنار دیگر روش های تحلیلی از این اصل نیز کمک گرفت و به نتایج بهتری رسید؛ البته برخی از تریدرها و تحلیلگران امروزه ممکن است تنها از الیوت برای تحلیل های خود استفاده کنند.

تفسیر روش موج شماری الیوت

اگر به نمودارهای قیمتی در بازارهای مالی مختلف نگاه کرده باشید احتمالاً متوجه شده اید هر روند صعودی درون خود دارای اصلاح های قیمتی است. در این روندهای اصلی که متشکل از چندین موج هستند، حرکت هایی که هم جهت روند اصلی هستند با عنوان موج های جنبشی شناخته می شوند؛ درحالی که موج های اصلاحی در خلاف روند اصلی تشکیل می شوند.

البته فراموش نکنید همین اصول درباره روندهای نزولی نیز برقرار است؛ به عبارت دیگر زمانی که روند اصلی نزولی باشد، 5 موج نزولی و هم راستا با روند اصلی هستند؛ درحالی که 3 موج در این میان برخلاف روند اصلی جریان داشته و روند صعودی دارند. با بررسی روند صعودی مشاهده می کنید 5 موج جنبشی و 3 موج اصلاحی درون آن شکل گرفته است؛ البته براساس نظریه الیوت همین نگاه را می توان در هریک از موج های ایجادشده در روند نیز مشاهده کرد.

قاعده کلی

همان طور که پیش از این نیز اشاره کرده بودیم هیچ روند و حرکتی در بازارهای مالی به صورت کاملاً صعودی یا نزولی نیست و در مسیر خود ریزموج هایی را برخلاف جهت اصلی خود طی می کند. اگر به تصویر زیر دقت کنید روندی صعودی را می بینید که اصلاح قیمت را نیز تجربه کرده است. اما اگر کمی دقیق تر به روند نگاه کنیم و جزئیات آن را مدنظر قرار دهیم متوجه خواهیم شد موج جنبشی که در اینجا صعودی است از 5 ریزموج تشکیل شده که با اعداد 1 تا 5 در تصویر مشخص شده است. این حرکات قیمتی که در نمودارها شاهد آن ها هستیم تحت تأثیر شرایط روانی تریدرها و تحلیلگران شکل می گیرد.

اما در موج اصلاحی نیز شاهد سه ریزموج هستیم که با حروف انگلیسی A، B و C نشان داده شده اند. به طورکلی موج جنبشی با ریزموج هایی با عنوان A، B، C، D، E یا اعداد 1 تا 5 علامت گذاری می شوند. در موج اصلاحی نیز معمولاً از حروف A، B، C و یا حروف W، X و Y برای علامت گذاری امواج استفاده می شود.

درجه بندی امواج الیوت

در بخش تاریخچه نظریه الیوت به این موضوع اشاره کردیم که در نمودارهای قیمتی یک سری سیکل همواره در حال تکرار هستند. در اینجا بهتر است با مفهومی با نام Fractal آشنا شوید. فراکتال یک شکل هندسی است که هر جزء کوچک آن می تواند به عنوان کل نیز در نظر گرفته شود.

برای مثال اگر یک دانه برف را در نظر بگیرید و آن را زیر ذره بین بگذارید می توانید مشاهده کنید اجزای ریز تشکیل دهنده یک دانه برف خود نیز به شکل یک دانه برف اما در سایز کوچک هستند. حال اگر بخواهیم فراکتال را در بحث نظریه امواج الیوت نیز ترکیب کنیم می توان گفت هرکدام از موج های جنبشی 1 تا 5، در دل خود امواج 1 تا 5 را دارند.

برای درک این مطلب موج یک جنبشی را در یک نمودار قیمتی در نظر بگیرید و تایم فریم نمودار قیمتی را پایین تر ببرید؛ برای مثال اگر در حال بررسی یک نمودار قیمتی در تایم فریم 4 ساعته هستید و موج یک جنبشی را در آن تشخیص داده اید حالا همان محدوده از نمودار قیمتی را در تایم فریم کوچک تر مثلاً 30 دقیقه ای بررسی کنید. با این کار در همین ریزموج می توانید امواج 1 تا 5 را مشاهده کنید.

شناسایی روندهای رمزنگاری در امواج الیوت

کاربران و فعالان بازارهای مالی انسان ها هستند که در شرایط مختلف و بنا بر احساس خود تصمیم گیری کرده و معاملات خرید و فروش را باز کرده یا می بندند. اشتراکات بسیار زیادی در میان تمام بازارهای مالی سنتی و مدرن وجود دارد.

برای مثال تمام این بازارها نمودارهای قیمتی برای دارایی های قابل معامله خود دارند که به تریدر و تحلیلگر کمک می کنند براساس آن نمودار قیمتی که درواقع رفتار و روانشناسی فعالان بازار را نشان می دهد، تصمیم بگیرند.

دارایی های قابل معامله در بازار رمزارزها همچون بیت کوین و اتریوم نیز نمودارهای قیمتی دارند که می توان از امواج الیوت برای پیش بینی روند و قیمت آینده رمزارز استفاده کرد.

نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که با وجود اینکه بازار رمزارزها بازاری بین المللی است، گاهی حجم معاملات برخی رمزارزها به قدری کم است که امکان استفاده از ابزارهای تحلیلی برای آن ها وجود ندارد؛ به عبارت دقیق تر می توان گفت سیگنال های صادرشده از ابزارهای تحلیلی همچون امواج الیوت روی نمودارهای قیمتی رمزارزهای با حجم معامله کم و یا تاریخچه کوتاه چندان مطمئن نیستند.

به طورکلی امواج الیوت از 8 موج تشکیل شده اند که به صورت 3-5 در نمودارهای قیمتی دارایی های مختلف در بازارهای مالی دیده می شود. اولین الگو که از 5 ریزموج تشکیل می شود امواج محرک هستند و الگوی 3 موجی آخر ریزموج های اصلاحی دارد. در الگوی امواج محرک که 5 ریزموج دارد، ریزموج های 1، 3 و 5 محرک یا ایمپالس هستند؛ به این معنا که جهت حرکت آن ها هم سو با روند کلی نمودار قیمتی است، اما ریزموج های 2 و 4 اصلاحی هستند و جهت روند آن ها مخالف روند اصلی نمودار قیمتی است.

نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که هم امواج محرک (5-3-1) و هم امواج اصلاحی (4-2) در امواج اولیه (امواج شماره 1 تا 5) هستند و ربطی به امواج A، B و C ندارند.

همان طور که در تصویر زیر مشاهده می کنید، اگر روند اصلی را صعودی در نظر بگیریم، امواج 1، 3 و 5 هم راستا با روند اصلی نمودار قیمتی و صعودی هستند (این امواج با رنگ آبی در تصویر مشخص شده اند) و امواج 2 و 4 که با رنگ سبز مشخص شده اند مخالف جهت روند اصلی نمودار قیمتی در حرکت هستند و به عنوان امواج اصلاحی شناخته می شوند.

• امواج اصلاحی

برای توصیف امواج اصلاحی باید به سه ریزموج بعد از ریزموج های 1 تا 5 توجه کنید. جهت کلی این سه ریزموج در خلاف جهت روند اصلی نمودار قیمتی است؛ برای مثال اگر نمودار قیمتی جفت ارز EUR/USD صعودی باشد، امواج محرک که امواج 1، 3 و 5 در حرکت اولیه هستند هم جهت نمودار قیمتی است.

درحالی که امواج 2 و 4 در خلاف جهت نمودار قیمتی در حرکت هستند، در ریزموج های A، B و C حرکت اصلی در خلاف جهت نمودار قیمتی است؛ به این ترتیب که امواج A و C در مخالف جهت نمودار اصلی قیمت هستند؛ بنابراین اگر روند اصلی نمودار قیمتی صعودی باشد، امواج A و C نزولی هستند، اما ریزموج B هم راستای حرکت اصلی نمودار قیمتی است.

امواج هم راستای نمودار قیمتی: امواج 1، 3 و 5 در Impulsive Move و ریزموج B در Corrective Move

امواج مخالف جهت نمودار قیمتی: امواج 2 و 4 در Impulsive move و ریزموج های A و C در Corrective Move

روندها و تثبیت در تئوری امواج الیوت

اگر با نمودارهای قیمتی در بازارهای مالی مختلف آشنا باشید می دانید حتی روندهای صعودی پرقدرت نمی توانند به صورت یکنواخت و بدون استراحت به مسیر صعودی خود ادامه دهند. توقف ها یا به عبارت دقیق تر اصلاحاتی که در روند پیش رونده صعودی تشکیل می شوند به عنوان تثبیت شناخته می شوند.

امواج محرک در امواج الیوت با اعداد 1 تا 5 یا اعداد رومی (i، ii، iii، iv و v) نشان داده می شوند. همان طور که پیش از این نیز اشاره کردیم، در یک روند صعودی ریزموج های 1، 3 و 5 هم سو با روند اصلی صعودی خواهند بود؛ درحالی که ریزموج های 2 و 4 در خلاف جهت روند اصلی و نزولی خواهند بود که با عنوان تثبیت نیز شناخته می شوند.

امواج اصلاحی در الیوت

پیش از این نیز اشاره کردیم که در یک روند صعودی شاهد 5 زیرموج جنبشی و سه ریزموج اصلاحی هستیم. در این بخش قصد داریم امواج اصلاحی را بررسی کنیم. این امواج ممکن است به صورت ساده یا ترکیبی شکل بگیرند.

تشخیص امواج اصلاحی به دلیل فرم های متفاوتی که ممکن است شکل دهند کار ساده ای نیست. در فرم موج اصلاحی ساده می بینیم ریزموج های ABC به شکل زیگزاگ شکل های بی قاعده ای را تشکیل می دهند که اصول خاصی ندارند.

ساختار اصلاحی زیگزاگ

یکی از فرم های رایج در ساختار اصلاحی زیگزاگ این است که موج ها برخلاف روند اصلی یعنی A و C از 5 ریزموج تشکیل می شوند؛ درحالی که موج B که هم جهت روند اصلی است از سه ریزموج تشکیل شده است. توجه داشته باشید ما در حال بررسی موج اصلاحی در یک روند صعودی اصلی هستیم؛ پس A و C خلاف جهت روند اصلی و B هم جهت روند اصلی است. همان طور که در تصویر می بینید، ریزموج B (نارنجی رنگ) در موج اصلاحی روند اصلی و هم جهت روند اصلی و صعودی است.

اما همان طور که گفتیم تشخیص امواج اصلاحی همیشه ساده نیست؛ زیرا فرم های تشکیل آن متفاوت هستند و گاهی تشخیص آغاز موج اصلاحی از پایان موج جنبشی نیز مسئله ای پیچیده است؛ برای مثال ممکن است گاهی در موج اصلاحی شاهد باشیم که ریزموج B از آخرین ریزموج جنبشی بالاتر برود و این تصور پیش آید که B موج جنبشی است؛ درحالی که اشتباه است.

نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که موج اصلاحی همیشه روند نزولی ندارد، بلکه گاهی به صورت هموار و افقی شکل می گیرد. این نوع موج اصلاحی با عنوان موج اصلاحی Flat شناخته می شود.

علاوه بر الگوهای Flat و Irregular که از الگوهای اصلاحی ساده هستند، یک فرم دیگر از الگوهای ساده با نام الگوی مثلثی نیز وجود دارد که برای تشکیل آن باید سقف ها کوتاه تر و کف ها بلندتر شوند. با اتصال سقف ها و کف ها شاهد تشکیل یک مثلث خواهیم بود.

امواج اصلاحی پیچیده

تشخیص و بررسی امواج اصلاحی ساده بسیار آسان تر از تشخیص امواج اصلاحی پیچیده است. درحقیقت معامله گران و عملکرد آن ها رفتار قیمتی دارایی را تعیین می کند و بارها شاهد آن بوده ایم؛ به ویژه در شرایطی که یک روند قیمتی نزولی برای بازه بلندمدت به طول انجامیده، امواج اصلاحی الیوت به صورت کمتر شناخته شده تشکیل شده اند. در این امواج اصلاحی پیچیده دو موج اصلاحی ساده به علاوه یک موج X در میان دو موج اصلاحی ساده، موج اصلاحی پیچیده را شکل می دهند.

دلیل تشکیل امواج اصلاحی پیچیده و ظاهر متفاوت تری که دارند (که همین تشخیص آن را پیچیده کرده است) این است که رفتار معامله گران در برخی شرایط تغییر می کند (مثلاً در روندهای نزولی بلندمدت) و همین عامل سبب می شود موج اصلاحی نه به شکل ساده بلکه به شکل پیچیده تشکیل شود.

ساختار ترکیب دوگانه اصلاح زیگزاگ

همان طور که در تصویر زیر می بینید، در ساختار موج اصلاحی پیچیده زیگزاگ، ابتدا یک موج اصلاحی ساده زیگزاگ تشکیل می شود، پس از آن موج X و سپس باز هم شاهد یک موج اصلاحی زیگزاگ دیگر خواهیم بود که مجموعه این سه موج اصلاحی، موج اصلاحی پیچیده زیگزاگ را تشکیل می دهند.

البته در فرم های دیگر این ساختار پیچیده ممکن است موج زیگراگ ظاهر شود و در دنباله آن امواج X و سپس موج فلت را ببینیم. در ساختار دیگر ممکن است موج زیگزاگ، X و سپس موج Triangle و در ساختار دیگر ممکن است ابتدا موج زیگزاگ سپس X و پس از آن Irregular را ببینیم.

ساختار ترکیب دوگانه اصلاح فلت

• فلت – X – فلت
• فلت – X – زیگزاگ
• فلت – X – Triangle
• فلت – X – Irregular

ساختار ترکیب دوگانه اصلاح ایرگولار

• Irregular – X – Irregular
• Irregular – X – فلت
• Irregular – X – زیگزاگ
• Irregular – X – Triangle

ساختار ترکیب سه گانه اصلاح زیگزاگ

• زیگزاگ – X – زیگزاگ – X – زیگزاگ
• زیگزاگ – X – فلت – X – Triangle
• زیگزاگ – X – Irregular – X – فلت
• زیگزاگ – X – Irregular – X – Triangle

ساختار ترکیب سه گانه اصلاح فلت

• فلت – X – فلت – X – فلت
• فلت – X – زیگزاگ – X – Triangle
• فلت – X – زیگزاگ – X – Irregular
• فلت – X – Irregular – X – زیگزاگ

ساختار ترکیب سه گانه اصلاح ایرگولار

• Irregular – X – Irregular – X – Irregular
• Irregular – X – فلت – X – Triangle
• Irregular – X – فلت – X – زیگزاگ
• Irregular – X – زیگزاگ – X – Triangle

نسبت های فیبوناچی در امواج الیوت

یکی از ابزارهایی که الیوت برای تنظیم امواج و پیش بینی محل برگشت قیمت استفاده از نسبت های فیبوناچی استفاده کرد این ابزار بوده است. نسبت های فیبوناچی در یک روند معنا پیدا می کنند. درحقیقت شما با استفاده از نسبت های فیبوناچی می توانید میزان اصلاح را در یک روند صعودی پیش بینی کنید.

از نظر الیوت نسبت های 38.2، 50، 61.8، 100، 161.8، 200 و 238.1 درصد، در امواجی که معرفی کرد بیشترین اهمیت را دارند. البته احتمال برگشت قیمت هرکدام از این نسبت ها در موج های مختلف متفاوت است. در ادامه برخی از این نسبت ها را در موج های مختلف بیان خواهیم کرد.

• بسیار دیده شده است نسبت 61.8 در موج دوم بسیار معتبر بوده است؛ به عبارت دیگر پس از اصلاح 61.8 درصد از موج صعودی اول، شاهد آغاز صعود دوم خواهیم بود.
• پس از اتمام صعود موج سوم، احتمالاً موج چهارم 38.2 درصد از صعود انجام شده را اصلاح خواهد کرد.
• صعود انجام شده از ابتدای موج اول تا انتهای موج سوم را در نظر بگیرید. موج پنجم معمولاً 38.2 یا 61.8 درصد صعود انجام شده از مسیر گفته شده را باز خواهد گشت.

نسبت های فیبوناچی الیوت برای موج 2

• با استفاده از فیبوناچی ریترسمنت یا اصلاحی، موج دوم در بیشتر مواقع به میزان 61.8 یا 78.6 اصلاح کرده و پس از آن موج سوم که صعودی است آغاز خواهد شد.
• با کمک فیبوناچی اکستنشن یا انبساطی معمولاً شاهد برگشت موج B از نسبت های 127 یا 161 خواهیم بود.
• موج دوم هیچ گاه بیش از مسیر طی شده موج یک را بازگشت نخواهد کرد؛ به عبارت دیگر هیچ گاه بیشتر از نسبت 100 در موج دوم دیده نمی شود.

نسبت های فیبوناچی الیوت برای موج 3

• به کمک فیبوناچی پروجکشن روی موج 1 می توان انتهای موج 3 را پیش بینی کرد.
• همچنین اگر از فیبوناچی اکستنشن روی موج 2 استفاده کنید معمولاً انتهای موج 3 روی نسبت های 261 یا 361 تلاقی خواهد داشت.

نکات مهم برای موج 4

• اگر فیبوناچی پروجکشن را روی موج 1 ترسیم کنید. انتهای موج چهارم احتمالاً با نسبت های 161 و یا 261 فیبوناچی پروجکشن هم سطح است.
• اگر فیبوناچی اکستنشن را روی موج 2 ترسیم کنید انتهای موج چهارم با نسبت 261 یا 361 فیبوناچی برابر خواهد بود.
• اصلاح موج چهارم ممکن است از نوع پیچیده و یا Flat باشد. در صورتی که اصلاح از نوع Flat باشد این موج در مدت زمان نسبتاً طولانی تشکیل خواهد شد.
• اگر روند اصلی صعودی باشد، موج 4 نزولی خواهد بود. در چنین شرایطی میزان افت و اصلاح موج 4 باید حداقل به اندازه 6 درصد موج شماره 3 باشد که البته در بیشتر مواقع میزان این اصلاح به 38.2 الی 50 درصد موج شماره 3 می رسد.

نسبت های فیبوناچی الیوت برای موج 5

• اگر فیبوناچی اکستنشن را روی موج شماره 4 ترسیم کنید، انتهای موج 5 را روی نسبت های 127 یا 161 نشان می دهد.
• اگر فیبوناچی پروجکشن را روی موج شماره 1 ترسیم کنید احتمالاً انتهای موج 5 روی نسبت های 100 یا 161 درصد قرار می گیرد.
• امکان دارد در انتهای موج 5 شاهد تشکیل الگوی پروانه (Butterfly) باشیم.
• طول موج 5 برابر یا بزرگ تر از موج 1 است.
• احتمال اینکه موج 5 به سطوح بالاتری نسبت به موج 3 نرسد وجود دارد. همچنین این موج ممکن است به شکل شکسته ظاهر شود.
• موج 5 درون خود 5 ریزموج دیگر دارد.
• درصورت ترسیم فیبوناچی پروجکشن روی امواج 1 تا 3، انتهای حرکت (انتهای موج 5) روی نسبت های 2.38 و یا 8.61 قرار می گیرد.

نسبت های فیبوناچی امواج اصلاحی موج A

• اگر فیبوناچی اکستنشن را روی موج 4 ترسیم کنید، انتهای موج A اصلاحی را روی نسبت های 127 یا 161 نشان خواهد داد.
• اگر فیبوناچی پروجکشن را روی موج 1 ترسیم کنید، نسبت های 100 یا 161 این فیبوناچی انتهای موج A را نشان می دهد.
• موج A ممکن است 3 یا 5 ریزموج داشته باشد.
• احتمال تشکیل الگوی پروانه در این موج وجود دارد.

نسبت های فیبوناچی امواج اصلاحی موج  B

• اگر فیبوناچی ریترسمنت را روی موج A ترسیم کنید، نسبت های 61.8 یا 78.6 انتهای موج B را نشان می دهند.
• اگر از فیبوناچی ریترسمنت روی موج A استفاده کنید، نسبت های 161 یا 127 انتهای موج B را نشان می دهد.

نسبت های فیبوناچی امواج اصلاحی موج  C

• با ترسیم فیبوناچی ریترسمنت روی موج 1، انتهای موج C با نسبت های 61.8 یا 78.6 تلاقی خواهد کرد.
• اگر فیبوناچی اکستنشن را روی موج B ترسیم کنید، انتهای موج C روی نسبت های 161 یا 262 موج B قرار می گیرد.
• اگر فیبوناچی پروجکشن را روی موج A ترسیم کنید، انتهای موج C روی نسبت های 100 یا 161 فیبوناچی قرار می گیرد.

ترکیب امواج الیوت با اندیکاتورهای تکنیکال

هرچند برخی تحلیلگران تکنیکال تنها از امواج الیوت برای شناسایی روند و آینده قیمتی دارایی های مختلف استفاده می کنند، می توان این ابزار قدرتمند را با دیگر ابزارهای تحلیلی همچون اندیکاتورها ترکیب کرد و برای سیگنال ها صادرشده به کمک امواج الیوت تأییدیه گرفت.

موج الیوت و سطوح بازیابی فیبوناچی

ابزارهای مختلف در تحلیل تکنیکال قرار است به شما کمک کنند که سطوح حمایت و مقاومت و به عبارت دقیق تر نقاط مناسب برای ورود و خروج از معاملات را نشان دهند. امواج الیوت که شامل 5 موج محرک و 3 موج اصلاحی هستند نیز با تغییر روند مشخص می شوند.

به عبارت دیگر پس از پایان موج یک (صعودی) موج 2 که نزولی است شروع می شود؛ بنابراین تشخیص آغاز و پایان صعود و اصلاح در موج های مختلف همان چیزی است که امواج الیوت را تشکیل می دهد. از طرف دیگر سطوح بازیابی فیبوناچی نیز همین کار را انجام می دهند و می توان برای یافتن انتهای موج از این نسبت ها استفاده کرد. پیش از این نسبت های فیبوناچی در امواج الیوت را بیان کردیم، ابزار فیبوناچی در انواع مختلف وجود دارد.

اوسیلاتور امواج الیوت

برای آنکه بتوانید این امواج را روی نمودار قیمتی دارایی های موردنظر خود تشخیص دهید، علاوه بر آموزش کامل و دقیق امواج باید تمرین کافی نیز داشته باشید. اوسیلاتور امواج الیوت (Elliott Waves Oscillator / EWO) به افرادی که هنوز نمی توانند این امواج را به راحتی روی نمودار قیمتی تشخیص دهند کمک می کند فازهای مختلف امواج را پیدا کنند.

در این اوسیلاتور 4 رنگ وجود دارند که البته کاربران می توانند بنا به سلیقه خود رنگ ها را تغییر دهند، اما به صورت پیش فرض دو رنگ برای حالت مثبت و دو رنگ برای حالت منفی وجود دارد.

• زمانی که نمودار اوسیلاتور از سمت منفی به مثبت حرکت کند، رنگ میله ها به آبی تیره نشان داده خواهند شد.
• زمانی که نمودار از فاز مثبت که در آن قرار دارد به سمت خط مبنا یا صفر حرکت کند، رنگ میله ها به آبی روشن تغییر خواهد کرد.
• زمانی که اوسیلاتور به فاز منفی وارد می شود، رنگ میله های آن به نارنجی تغییر می کند.
• اگر به سمت صفر یا خط مبنا حرکت کند، میله ها به رنگ زرد درمی آیند.

تحلیلگرانی که به دنبال سیگنال های دقیق تری از این اوسیلاتور باشند، آن را به تنهایی استفاده نمی کنند و از دیگر ابزار همچون اندیکاتور RSI، MFI و… نیز کمک می گیرند.

کاربرد امواج الیوت در بورس چیست؟

این امواج نیز مانند دیگر ابزارهای تحلیلی به تحلیلگران و معامله گران کمک می کند آینده قیمتی دارایی ها و شاخص را براساس رفتارهایی که دائماً از سوی تریدرها سر می زند، پیش بینی کنند. درحقیقت معامله گران معمولاً در هر شرایط خاصی رفتار گذشته خود را تکرار می کنند.

همین عامل سبب شده است الگوها و امواج الیوت به قدری در نمودارهای قیمتی متداول شوند که تحلیلگران بتوانند برای پیش بینی آینده روند بازار بورس یا نمادها دارایی های مختلف همچون طلا از این امواج شناخته شده استفاده کنند و براساس این امواج معاملات خرید یا فروش خود را در زمان مناسب انجام دهند. در ادامه کاربردهای امواج الیوت در بورس را خواهیم آورد:

• اگر قصد خرید سهام یک شرکت را دارید که قیمت آن تأثیر کمتری از عوامل اقتصادی می گیرد، می توانید از امواج الیوت و نقاط ورود و خروجی که این امواج ارائه می دهند استفاده کنید.
• بازارگردان ها در بازار بورس تهران نقش زیادی دارند که البته تمام نمادهای معاملاتی بازارگردان فعالی ندارند. در صورتی که نماد معاملاتی که قصد دارید معامله کنید بازارگردان فعالی دارد، استفاده از این امواج به شما کمک خواهد کرد به نتیجه دقیق تری برسید؛ چراکه بازارگردان حرکت قیمتی سهم را کنترل کرده و معمولاً در چنین نمادهایی رفتارها متعارف تر هستند.
• از آنجا که امواج الیوت ابزار تحلیلی نسبتاً پیچیده ای است و برای کسانی که به آن مسلط باشند بسیار کاربردی است، توصیه می شود در صورتی که قصد خرید یک یا چند نماد معاملاتی را در تعداد بالا داشته باشید، در تحلیل خود و برای پیدا کردن نقاط ورود و خروج از امواج مذکور استفاده کنید.
• اگر قصد دارید برای تحلیل و انجام معاملات خود در بازار بورس ایران، تایم فریم های روزانه یا هفتگی را انتخاب کنید می توانید از امواج الیوت در تحلیل خود استفاده کنید.

از امواج الیوت برای تحلیل قیمت بازار استفاده کنیم یا نه؟

جواب این سؤال برای همه فعالان بازارهای مالی مشابه نیست. به طورکلی هر ابزار تحلیلی قرار است به تریدر کمک کند نقطه ورود و خروج از بازار را پیدا کند. از طرف دیگر امواج الیوت یکی از دقیق ترین و کامل ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که می تواند نقاط ورود و خروج را به خوبی تشخیص دهد.

نکته ای که وجود دارد این است که صرف یادگیری چند الگو از یک دوره آموزشی نباید فکر کنید توانایی استفاده از این امواج برای پیدا کردن نقاط ورود و خروج را دارید. شما باید امواج را به خوبی بشناسید، تمرین کافی داشته باشید و مطمئن شوید می توانید به صورت کاربردی و در بازار زنده از آن استفاده کنید.

چراکه یادگیری یک مطلب و استفاده از آن دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند و شما پس از طی فرایند یادگیری باید بتوانید به صورت کاربردی از این قوانین استفاده کنید. اگر به این سطح از دانش برسید قطعاً امواج الیوت کمک بسیار بزرگی به شما خواهد کرد که سود خوبی را از بازار کسب کنید.

اما در صورتی که شما کاربری تازه کار در بازارهای مالی هستید، توصیه می شود از ابزارهای ساده تر تحلیل تکنیکال برای پیدا کردن نقاط ورود و خروج استفاده کنید.

سخن پایانی

اگر با تحلیل تکنیکال آشنا باشید حتماً می دانید ابزارهای مختلفی برای تحلیل تکنیکال وجود دارد که هر تحلیلگری ممکن است تنها از برخی آن ها استفاده کند. در بیشتر مواقع تحلیلگران برای تحلیل دقیق به چندین ابزار نیاز دارند، اما برخی معتقدند استفاده از امواج الیوت تحلیلگر را از هر ابزار دیگر برای دریافت سیگنال های دقیق بی نیاز می کند.

هرچند یادگیری این امواج و قوانین حاکم بر آن کار چندان ساده ای نیست، می توان اطمینان داشت با فراگیری آن شما به عنوان یک تریدر، سیگنال های قوی را دریافت خواهید کرد. در این مقاله سعی کردیم امواج الیوت و نکات و مطالب پیرامون آن را توضیح دهیم.

سوالات متداول