کوین‌ها ارز‌های دیجیتالی هستند که فقط روی بلاکچین بومی خود اجرا می‌شوند و نمی‌توان آن‌ها را روی بلاکچین‌های دیگر به شکل اصلی استفاده کرد. در این مقاله یاد می‌گیریم که مفهوم کوین و مشخصه‌های اصلی کوین چیست و انواع کوین‌ها کدامند. همچنین بررسی می‌کنیم که سیر تکاملی کوین‌های دیجیتال چگونه بوده و چگونه از کوین‌ها در بلاکچین و دیفای استفاده می‌شود. به علاوه با مشهورترین کوین‌ها آشنا می‌شویم و یاد می‌گیریم چگونه برای خرید کوین‌ها یک کیف پول دیجیتال انتخاب کنیم.

کوین چیست؟

در صنعت کریپتو، کوین، ارز دیجیتال بومی بلاکچین خود است که به صورت مستقل عمل می‌کند و به عنوان وسیله‌‌ای برای انجام مبادلات استفاده می‌شود. در واقع از کوین‌ها برای انتقال دارایی‌ها، پرداخت هزینه تراکنش‌ها و پاداش مشارکت کننده‌های بلاکچین استفاده می‌شود. کوین‌ها متمایز از توکن‌هایی هستند که بر روی بلاکچین‌های موجود غیربومی خود اجرا می‌شوند. اولین و شناخته شده‌ترین کوین‌، بیت کوین (BTC) است که درسال ۲۰۰۹ توسط ساتوشی ناکامورا راه اندازی شد.

مفهوم کوین در ارزهای دیجیتال چیست؟

کوین‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند که به عنوان وسیله‌ای برای معامله طراحی شده‌اند و از فناوری بلاکچین برای ثبت و انجام تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. چیزی که کوین‌ها را از ارزهای سنتی متمایز می کند این است که ارزهای فیات توسط بانک‌های مرکزی و دولت‌ها تنظیم می‌شوند، درحالی که کوین‌های دیجیتال بر روی شبکه‌های غیرمتمرکزی از کامپیوترها اجرا می‌شوند. این تمرکز زدایی به طور بالقوه می‌تواند شفافیت، امنیت و آزادی سیستم را بیشتر کند و از دستکاری دولت‌ها در سیستم مالی جلوگیری کند.

ویژگی‌های اصلی کوین چیست؟

ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد کوین‌ها، علاقه کاربران به رمز ارزها را بیشتر کرده است. برخی از مشخصه‌های اصلی کوین‌ را در زیر آورده‌ایم:

• غیرمتمرکز بودن: کوین‌های کریپتو در شبکه‌های غیرمتمرکز اجرا می‌شوند و آن‌ها توسط هیچ مقام مرکزی مانند دولت و بانک کنترل نمی‌شوند. آن‌ها بر اساس قوانین پروتکل خود و رای گیری و اجماع نظر کاربران اداره می‌شوند. این مشخصه کوین‌ها به کاربران آزادی و حریم خصوصی بیشتری را در مورد معاملاتشان می‌دهد. در کل این ساختار غیرمتمرکز به کوین‌ها اجازه می‌دهد که برخلاف ارزهای فیات، خارج از کنترل دولت‌ها فعالیت کنند.
• امنیت: کوین‌های دیجیتال از رمزنگاری پیشرفته برای ایمن کردن تراکنش‌ها و کنترل تولید واحدهای جدید استفاده می‌کنند. در واقع کوین‌ها با رمزنگاری و رمزگذاری محافظت می‌شوند. هر کوین، بلاکچین مخصوص به خود را دارد که در آن همه تراکنش‌های انجام و تایید شده، موجود است. همچنین فناوری بلاکچین تضمین می‌کند که همه تراکنش‌ها امن و شفاف است و کاربران می‌توانند بدون اتکا به اشخاص ثالث، مطمئن باشند که کوین‌هایشان ایمن هستند.
• ثبات: بعد از تایید یک تراکنش در سیستم غیرمتمرکز نمی‌توان آن را برگرداند. به علاوه امکان حذف و اصلاح تراکنش در آن به هیچ عنوان وجود ندارد که این ویژگی از کلاهبرداری جلوگیری می‌کند.
• ناشناسی: کوین‌ها می‌توانند تراکنش‌ها را بدون فاش کردن‌ هویت طرفین انجام دهند، این کار سطح بالایی از حریم خصوصی را برای کاربران فراهم می‌کند.
• عرضه محدود: اکثر کوین‌ها عرضه محدودی دارند که توسط الگوریتم آن‌ها از پیش تعیین شده است. این محدودیت عرضه می‌تواند ارزش یک کوین را در طول زمان افزایش دهد. به عنوان مثال تنها ۲۱ میلیون بیت کوین می‌تواند عرضه شود و اتریوم نیز در حال کاهش تورم است. با این حال همه کوین‌ها کمیاب نیستند مانند دوج کوین که هیچ سقفی در عرضه خود ندارد.

انواع کوین چیست؟

در بالا اشاره کردیم که ویژگی‌های اصلی کوین‌ چیست و در اینجا بر اساس نحوه ایجاد، ارزش و عملکرد آنها، انواع کوین‌ها را بررسی می‌کنیم.

• کوین‌ بومی (Native Coin)
• کوین‌ فورک شده (Forked Coin)
• کوین پوشیده (Wrapped Coin)
• کوین ثابت (Stable Coin)
• میم کوین (Meme Coin)
• شت کوین (Shit Coin)

کوین‌ بومی

کوین‌هایی هستند که بر روی بلاکچین خود اجرا می‌شوند و به عنوان ارز اصلی شبکه عمل می‌کنند. معمولا از کوین‌های بومی برای انجام نقل و انتقالات و پرداخت هزینه‌های شبکه استفاده می شود. به عنوان مثالی از کوین‌های بومی می‌توان به بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) و لایت کوین (LTC) روی شبکه‌های خودشان اشاره کرد.

کوین‌ فورک شده

Forked Coins کوین‌هایی هستند که از یک بلاکچین موجود منشعب شده‌اند و منجر به ایجاد یک شاخه جدید و مستقل از بلاکچین اصلی می‌شوند. این تغییرات می‌تواند به دلیل بروز رسانی قوانین یا پروتکل‌های بلاکچین باشد. دو نوع فورک مهم وجود دارد:

• Soft Fork: نوعی آپدیت سازگار با نسخه‌های قبلی است که تغییرات جزئی در بلاکچین ایجاد می‌کند.
• Hard Fork: اعمال تغییرات عمده در بلاکچین که با نسخه‌های قبلی سازگاری ندارد و یک بلاکچین جدید با کوین جدید به وجود می‌آورد.

مثال‌هایی از کوین‌های فورک شده عبارتند از بیت کوین کش (BCH) و اتریوم کلاسیک (ETC) که هر دو از فورک‌های سخت بلاکچین‌های بیت کوین و اتریوم به وجود آمده‌اند.

کوین پوشیده یا رپد توکن

Wrapped coin دارایی دیجیتالی هستند که ارزش یک کوین را روی بلاکچین دیگری منعکس می‌کنند. در تعریف کوین گفتیم که کوین‌ها فقط روی بلاکچین اصلی و بومی خود اجرا می‌شوند. در نتیجه برای اجرا کردن کوین بر روی یک بلاکچین دیگر باید آن‌ها را به Wrapped Coins تبدیل کرد. Wrapped به معنی پوشیده است، به این دلیل پوشیده نامیده می‌شود که ارز اصلی در یک پوشش یا یک گاوصندوق دیجیتالی قرار می‌گیرد و امکان ایجاد نسخه پوشیده آن (که یک توکن است) بر روی بلاکچین دیگر فراهم می‌شود. به عنوان مثالی از این کوین‌ها می‌توان به WBTC اشاره کرد که نسخه ERC-20 بیت کوین بر روی بلاکچین اتریوم است.

جالب است بدانید برای تبدیل BTC به WBTC، عمل پوشش یا Wrapp اتفاق می‌افتد و برای تبدیل WBTC به بیت کوین، فرایند سوزاندن یا Burning انجام می‌شود. این سیستم اطمینان می‌دهد که همیشه دقیقا یک بیت کوین برای هر WBTC در گردش وجود دارد. درکل کوین‌های پوشیده به عنوان پلی بین بلاکچین‌های مختلف عمل می‌کنند و به ارتقا اکو سیستم کریپتو کمک شایانی می‌کنند.

کوین ثابت

استیبل کوین‌ها نوعی از ارز‌های دیجیتال هستند که ارزش حود را به دارایی مرجع خارجی مانند ارز فیات یا طلا پیوند می‌‌دهند تا قیمت آن ثابت بماند. در واقع این کوین‌های ثابت برای انجام تراکنش‌های رایج مناسب‌تر هستند.

سه دسته استیبل کوین وجود دارد:

• دارای وثیقه فیات: ارزش این کوین‌های ثابت به ارزش ارزهای فیات یا طلا پیوند خورده است. این کوین‌ها به این صورت کار می کنند که برای هر استیبل کوین منتشر شده، مقداری ارز فیات به عنوان وثیقه یا پشتوانه گذاشته می‌شود تا قیمت آن‌ها ثابت و پایدار باقی بماند. از معروف‌ترین استیبل کوین‌های این دسته تتر (USDT) است که ارزش آن همواره برابر یک دلار آمریکاست.
• دارای وثیقه کریپتو: نوعی استیبل کوین هستند که به جای پشتوانه فیات یا کالا، از وثیقه گذاری دارایی‌های کریپتو پشتیبانی می‌کنند. در این کوین‌ها کاربران دارایی‌های کریپتو خود را به عنوان وثیقه در یک قرارداد هوشمند قفل می‌کنند و در ازای آن مقدار مشخصی استیبل کوین دریافت می‌کنند که ارزش آن استیبل کوین به ارزش ارز فیات معینی پیوند خورده است. از استیبل کوین‌های دارای وثیقه کریپتو برای وام دهی در پلتفرم‌های دیفای استفاده می‌شود. شناخته شده ترین استیبل کوین این دسته DAI (معادل یک دلار آمریکا) است که توسط پلتفرم MakerDAO ارائه می‌شود و بر روی بلاکچین اتریوم کار می‌کند.
• بدون وثیقه (الگوریتمی): این استیبل کوین‌ها برای ثابت نگهداشتن ارزش خود به هیچ دارایی فیزیکی وابسته نیستند. آن‌ها از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند برای کنترل عرضه و تقاضا استفاده می‌کنند. الگوریتم‌های این استیبل کوین‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که در صورت افزایش قیمت، تعداد ارزهای بیشتری عرضه کند و در صورت کاهش قیمت ارزها را از بازار خریداری کند تا قیمت ثابت بماند. معروف‌ترین این گروه USDC بود که در سال ۲۰۲۲ ثبات قیمتی خود را از دست داد.

میم کوین

میم کوین نوعی ارز‌دیجیتال است که بر اساس شوخی‌ها و meme های اینترنت ایجاد شده است. این کوین‌ها به صورت سرگرمی و نیمه جدی راه اندازی می‌شوند اما برخی از آن‌ها توانسته‌اند به شهرت و ارزش بازاری قابل توجهی دست پیدا کنند. از میم کوین‌ها فقط می‌توان به عنوان ارز مبادلاتی استفاده کرد. دوج کوین (DOGE) و شیبا (SHIB) از جمله میم کوین‌هایی‌هستند که به دلیل اقبال عمومی کاربران به شهرت رسیدند.

شت کوین

Shit Coin به کوین‌هایی می‌گویند که دارای ارزش بسیار پایینی هستند و معمولا با هدف مشخصی هم ایجاد نشده‌اند. این کوین‌ها فقط برای بهره بردن از نوسانات قیمتی بازار ایجاد می‌شوند و  ارزش آن‌ها بر مبنای حدس و گمان تغیر می‌کند. BCC و BTT نمونه‌هایی از شت کوین هستند.

کوین‌های اصلی کدامند؟

تا اینجا گفتیم که کوین چیست و انواع کوین کدامند، حال می خواهیم با مهم‌ترین کوین‌های دنیای کریپتو بر اساس ارزش‌ بازار آشنا شویم.

• بیت کوین (BTC): بیت کوین اولین و شناخته شده‌ترین کوین دیجیتال است که به آن طلای دیجیتال نیز می‌‌گویند. بیت کوین بر روی یک شبکه غیرمتمرکز از کامپیوترها به نام بلاکچین ثبت می‌شود. در واقع بیت کوین یک شبکه متن باز است که تحت مالکیت یک فرد یا یک سازمان نیست. بیت کوین قابلیت تقسیم شدن به قسمت‌های کوچک را دارد که به آن ساتوشی می‌گویند.
• اتریوم (ETH): اتریوم در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد و پس از بیت کوین دومین کوین دیجیتال بازار از نظر ارزش بازار است. اتریوم یک پلتفرم بلاکچین غیر متمرکز است که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند. بیشتر ارزهای‌دیجیتال، دارایی‌های دیجیتال و ابزار‌های دیفای بر روی بلاکچین اتریوم اجرا می‌شوند.
• تتر (USDT): استیبل کوینی است که ارزش آن به ارز فیات دلار آمریکا پیوند خورده و ارزش آن همواره ثابت و برابر ۱ دلار است. تتر در سال ۲۰۱۴ راه اندازی شد و از آن زمان بزرگترین استیبل کوین از نظر ارزش بازار است. این کوین دیجیتال به دلیل حجم بالای معاملات و استفاده گسترده در بازار مالی دیجیتال، اهمیت زیادی دارد.
• بایننس کوین (BNB): کوین دیجیتال بومی صرافی بایننس است و در BNB Chain استفاده می‌شود. BNB ابتدا به عنوان یک توکن ERC-20 روی بلاکچین اتریوم راه‌ اندازی شد اما بعدها به بلاکچین بایننس منتقل شد. از این کوین برای پرداخت کارمزدهای معاملاتی در صرافی بایننس و شرکت در ICO کوین‌ها استفاده می‌شود.
• سولانا (SOL): کوین بلاکچین سولاناست که برای پرداخت کارمزدهای تراکنش در شبکه استفاده می شود. شبکه سولانا برای افزایش سرعت و کارایی طراحی شده است. به ادعای سولانا این شبکه قادر است تا ۵۰،۰۰۰ تراکنش غیرمتمرکز در ثانیه را پشتیبانی کند.

سیر تکاملی کوین‌ها چگونه است؟

ایده ظهور کوین‌ها و ارزهای دیجیتال برای پاسخ به اشکالات ارزهای فیزیکی و سیستم مالی سنتی بوده است. ارزهای سنتی با محدودیت جغرافیایی همراه بوده که معاملات برون مرزی را سخت و پرهزینه می‌کرده است. مفهوم کوین دیجیتال با این هدف ایجاد شد که با حذف این واسطه‌ها، باعث تسهیل تراکنش‌های آنی و بدون مرز شود. سیر تحول کوین‌ها به شکل زیر بوده است.

۱. تلاش‌های نخستین در سیستم مالی دیجیتال

پیشگامان اولیه ارزهای دیجیتال متوجه شدند که با رمزنگاری در سیستم مالی می‌توانند امنیت و حریم خصوصی تراکنش‌ها را افزایش دهند. این تلاش‌های اولیه برای رمزنگاری در امور مالی در مقایسه با روش‌های رمزنگاری پیچیده‌ای که امروزه استفاده می‌شود، بسیار ابتدایی بودند. با این حال، آن‌ها زمینه را برای تکامل تکنیک‌های رمزنگاری فراهم کردند که بعدها در ایجاد ارزهای دیجیتال استفاده شد.

۲. انتشار وایت پیپر بیت کوین توسط ساتوشی ناکامورا در سال ۲۰۰۸

این اتفاق مهمترین رویداد در تاریخ ارزهای دیجیتال در نظر گرفته می‌شود. در سال ۲۰۰۸ دامنه Bitcoin.org به طور رسمی ثبت شد و در ۳۱ اکتبر همان سال، شخصی به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مقاله‌ای با عنوان Bitcoin: A peer to peer electronic cash system منتشر کرد. این مقاله مفهوم فناوری بلاکچین را ایجاد کرد. در این مقاله، بیت کوین به عنوان یک منبع دیجیتال اوپن سورس توصیف شده است و این بدان معنی است که هیچ‌کس مالک بیت کوین نبوده و همه در استفاده از بیت کوین مشارکت دارند.

۳. تولد بیت کوین در سال ۲۰۰۹

در اوایل سال ۲۰۰۹ ناکاموتو ۵۰ بیت کوین اول را استخراج کرد و این‌گونه بلاکچین بیت کوین به صورت رسمی راه‌اندازی شد. در آن زمان، تنها تعداد کمی از برنامه نویسان و توسعه دهندگان در استخراج بیت کوین شرکت می‌کردند. با این وجود این راه برای استخراج بیت کوین در آینده ایجاد شد.

• استخراج (Mining) کوین چیست؟ فرآیندی است که در آن شبکه‌هایی از کامپیوترها، ارزهای دیجیتال جدید تولید و منتشر می کنند و تراکنش‌ها را تایید می‌کنند. کاربران برای مشارکت در فرآیند استخراج پاداش دریافت می‌کنند.

۴. اولین تراکنش بیت کوین در سال ۲۰۱۰

اولین تراکنش بیت کوین توسط لازلو هانیچ بود که یک پیتزا را به قیمت ۱۰۰۰۰ بیت کوین خریداری کرد. این رویداد در سراسر جهان خبرساز شد و نشان داد از بیت کوین برای پرداخت مبادله‌ها می‌توان استفاده کرد.

۵. ظهور آلت کوین‌ها در سال ۲۰۱۱

با مشهور شدن بیت کوین، کوین‌های دیجیتال دیگری در جهان نیز شروع به ظهور کردند. یکی از اولین آلت کوین‌ها لایت کوین بود که توسط چارلی لی ایجاد شد، زمان تولید بلاک در لایت کوین سریعتر بود و همین طور الگوریتم‌های هش متفاوتی با بیت کوین داشت. بعد از آن کوین‌های دیگری نیز ایجاد شدند و به موج کریپتو پیوستند.

۶. افزایش قیمت بیت کوین و توجه گسترده رسانه‌ها در سال ۲۰۱۳

قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۳ به ۷۸۷ پوند رسیده بود و این موضوع به تیتر اول رسانه‌های جهان تبدیل شده بود. هر روز علاقه مردم به رمز ارز‌ها زیادتر می‌شد و بحث‌های زیادی در مورد مشروعیت و پتانسیل این کوین‌ها وجود داشت.

۷. پیدایش اتریوم و قرارداد هوشمند در سال ۲۰۱۵

اتریوم بعد از بیت کوین معروف ترین نوع ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۱۵ توسط Vatilik Buterin راه اندازی شد. اتریوم مفهوم قرارداد هوشمند را معرفی کرد که امکان اجرای توافق‌های قابل برنامه ریزی و اجرای اتوماتیک آن‌ها در بلاکچین را میسر می‌ساخت. این نوآوری امکانات فناوری بلاکچین را فراتر از تراکنش‌های ساده گسترش داد.

• قرارداد هوشمند کوین چیست؟ پروتکلی است که برای اجرای خودکار و یا تایید تراکنش بر اساس شرایط توافق‌نامه  طراحی شده است.

۸. عرضه اولیه کوین (ICO) در سال ۲۰۱۷

رونق ICO در سال ۲۰۱۷ آتش ارزهای دیجیتال و توکن‌های جدیدی را که برای جمع آوری سرمایه برای پروژه‌های مختلف منتشر می شدند، شعله‌ور کرد. ICO تحولی در سیستم جذب سرمایه ایجاد کرد. البته نگرانی‌هایی بابت حمایت از سرمایه‌گذاران و انطباق با مقررات نیز ایجاد کرد.

• ICO کوین چیست؟ یک روش تامین مالی از طریق رمز ارزهاست که در آن یک استارتاپ بلاکچینی مقدار مشخصی از کوین‌های دیجیتال بومی خود را ایجاد می‌کند و آنها را به سرمایه‌گذاران می‌دهد و در ازای آن سایر کوین‌ها مانند بیت کوین یا اتریوم دریافت می‌کند.

۹. پذیرش نهادی بیت کوین در سال ۲۰۲۰

بعد از کاهش قیمت بیت کوین از ۱۹۰۰۰ دلار به ۳۰۰۰ دلار نگرانی‌های بسیاری در رابطه با آینده ارز‌های دیجیتال به وجود آمد. با وجود این ریزش سنگین، در سال ۲۰۲۰ شرکت‌های بزرگی مثل تسلا و میکرواستراتژی به طور عمومی مالکیت قابل توجهی از بیت کوین خود را اعلام کردند. این اتفاق به عنوان سیگنالی برای پذیرش همگانی ارزهای دیجیتال عمل کرد. در سال ۲۰۲۰ سومین Halving بیت کوین اتفاق افتاد که نشان‌دهنده کمیابی این کوین بوده است.

• Halving کوین چیست؟ رویدادی که در آن پاداش استخراج به نصف کاهش پیدا می‌کند و هدف آن کنترل تورم شبکه است.

(پاداش استخراج هر بلوک بیت کوین در سال ۲۰۱۰، ۵۰ بیت کوین بوده و در سال ۲۰۲۴ بعد از آخرین halving به ۳.۱۲۵ بیت کوین رسیده است.)

۱۰. ظهور NFT و DeFi در سال ۲۰۲۱

پیدایش توکن‌های غیرقابل تعویض NFT، فناوری بلاکچین را به چیزی بیشتر از یک پلتفرم برای مبادله ارزها تبدیل کرد. همین طور تحول‌های سیستم مالی دیفای شتاب بیشتری گرفت و توانایی‌های Dapp را به نمایش گذاشت.

• NFT: یک توکن غیر قابل تعویض است که یک شناسه دیجیتالی منحصر به فرد در بلاکچین دارد و برای تایید مالکیت و اصالت استفاده می‌شود.
• DeFi: سیستم مالی غیرمتمرکزی است که قابلیت انجام بدون واسطه خدمات مالی را فراهم می‌کند.
• Dapp: برنامه‌هایی که روی یک سیستم غیرمتمرکز اجرا می شوند. اجرای خودکار این برنامه‌ها توسط قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. Dapp به دلیل استفاده از فناوری بلاکچین نیازی به سرور مرکزی ندارد.

۱۱. ادغام اتریوم در سال ۲۰۲۲

این یکی از رویداد‌های مهم بلاکچین اتریوم بود. با این ادغام ارز دیجیتال اتریوم از POW به POS تغییر کرد که باعث کارآمدتر شدن مصرف انرژی سیستم تا ۹۹.۹۵٪ شد.

• POW: یک مکانیزم اجماع در بلاکچین است که از کاربران (که ماینر شناخته می‌شوند) می‌خواهد که مقدار قابل توجهی کار محاسباتی برای تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک جدید انجام دهند. این فرآیند شامل حل پازل‌های رمزنگاری پیچیده است که امنیت شبکه را تامین می‌کند.
• POS: یک مکانیزم اجماع جایگزین POW است. در این روش مبنای تایید تراکنش‌ها بر اساس مقدار کوینی که کاربران در شبکه قفل یا استک می‌کنند، است.

۱۲. کنفرانس جهانی رمزنگاری در سال ۲۰۲۳

این کنفرانس که در سوئیس برگزار شد، شرکت‌هایی را که در زمینه توسعه دنیای دیجیتال متاورس و دیفای فعالیت می‌کردند گرد هم آورد. این کنفرانس با هدف ترویج سرمایه‌گذاری در بلاکچین برگزار شد و نقش دارایی‌های دیجیتال در اقتصاد دیجیتال را مورد بحث قرار داد.

آلت کوین چیست؟

به طور کلی به همه ارزهای دیجیتال غیر از بیت کوین و اتریوم، آلت کوین می‌گویند زیرا اکثر ارزهای دیجیتال از یکی از این دو کوین منشعب (Fork) شده‌اند. آلت کوین‌ها با ارائه قابلیت‌های جدید و کاربردهای اضافی تلاش می‌کنند خود را از بیت کوین و اتریوم متمایز کنند. اولین آلت کوین Namecoin (NMC) است که در سال ۲۰۱۱ بر اساس کدهای بیت کوین ایجاد شده است. آلت کوین‌ها بر اساس هدف و عملکردشان به چند دسته تقسیم می‌شوند.

• • کوین‌های مبتنی بر Mining: این آلت کوین‌ها برای تایید تراکنش‌ها و افزودن کوین‌های جدید برای عرضه از فرآیند استخراج استفاده می‌کنند.
  • کوین‌های مبتنی بر Staking: این آلت کوین‌ها از فرآیند استکینگ برای تایید تراکنش‌ها و اضافه کردن کوین‌های جدید به عرضه، استفاده می‌کنند. (در فرآیند Staking کوین‌ها می‌توانند با قفل یا استک کردن دارایی‌های خود در شبکه به حفظ امنیت و پایداری بلاکچین کمک کرده و در عوض پاداش دریافت کنند. این فرآیند در شبکه‌هایی با مکانیزم POS امکان‌ پذیر است)
  • توکن‌های حکومتی: این توکن‌ها به دارندگان حق رای می‌دهند تا در شکل‌گیری آینده یک پروژه یا شبکه سهیم باشند.
  • کوین‌های استیبل: ارزش این کوین‌ها به ارزش دارایی‌هایی مثل ارز فیات، کالا‌های گرانبها و ارز‌هایی دیجیتال پایه متصل می‌شود تا قیمت آن‌ها ثابت بماند.

تفاوت توکن و کوین چیست؟

تا اینجا آموختیم که کوین چیست و همچنین با مفهوم آلت کوین آشنا شدیم. حال می‌خواهیم به مقایسه کوین و توکن بپردازیم. کوین و توکن از نظر سختار و کاربرد تفاوت دارند.

• کوین: دارایی دیجیتالی است که بر روی بلاکچین بومی و مستقل خود عمل می‌کند و معمولا مانند پول به عنوان وسیله‌ای برای معامله و پرداخت کارمزد تراکنش‌ها استفاده می‌شود. بیت کوین و اتریوم نمونه‌ای از کوین‌ها هستند.
• توکن: دارایی دیجیتالی است که معمولا بر روی بلاکچین غیربومی خود اجرا می شود. توکن‌ها غالبا بلاکچین مستقل خود را ندارند و برای اجرا نیازمند یک شبکه بلاکچین دیگر هستند. توکن‌ها معمولا برای ارائه عملکرد‌های خاصی برای یک پلتفرم یا برنامه ایجاد می‌شوند. همچنین ساخت توکن‌ راحت‌تر از کوین‌ است.

هر دو گروه کوین و توکن نقش‌های مهمی در اکو سیستم کریپتو دارند. با استفاده از کوین‌ها می‌توان شبکه‌هایی امن و غیرمتمرکز ایجاد کرد و توکن‌ها به توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز کمک می‌کنند.

کاربردهای کوین چیست؟

کوین‌های کریپتو دارای کاربردهای متنوعی در اقتصاد دیجیتال هستند. در اینجا برخی از روش‌های اصلی استفاده از آن‌ها را عنوان می‌کنیم.

• انتقال پول: کوین‌های دیجیتال می‌توانند باعث انتقال سریع و کم هزینه پول در سراسر جهان شوند. در واقع کوین‌های دیجیتال جایگزین کارآمدی برای سیستم‌های بانکی سنتی هستند.
• پرداخت هزینه کالاها و خدمات: از کوین‌ها می‌توان برای خرید کالا و خدمات آنلاین و حتی در فروشگاه‌های فیزیکی که ارزهای دیجیتال را قبول می‌کنند استفاده کرد.
• سرمایه‌گذاری: بسیاری از افراد کوین‌ها را به عنوان سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنند تا بتوانند از افزایش قیمت آن‌ها در طول زمان سود کسب کنند.
• ذخیره ارزش: برخی از کوین‌های دیجیتال مانند بیت کوین توسط دارندگان آن‌ها به عنوان یک ذخیره ارزش مشابه طلا، برای حفاظت در برابر تورم و عدم اطمینان اقتصادی در نظر گرفته می شوند.
• مشارکت در سیستم بلاکچین: برخی از کوین‌ها مانند اتریوم برای مشارکت در عملیات بلاکچین از جمله تایید تراکنش‌ها و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز سیستم دیفای استفاده می‌شوند.
• استکینگ: در بلاکچین‌های مبتنی بر POS، برای حمایت از امنیت و عملیات شبکه می‌توان کوین‌ها را استک کرد و در مقابل آن پاداش دریافت کرد.
• خرید NFTها و سایر دارایی‌های دیجیتال: برای خرید انواع دارایی‌های دیجیتال نیاز است که در داخل کیف پول، کوین موجود باشد.
• بازی‌ها: از کوین‌ها در صنعت بازی‌ها می توان برای خرید آیتم‌های درون بازی یا به عنوان پاداش داخل بازی استفاده کرد.

دلایل اهمیت کوین چیست؟

کوین‌ها نشان‌ دهنده تغییر در نحوه درک و استفاده ما از پول هستند. در اینجا برخی از تاثیراتی که کوین‌ها بر سیستم‌ مالی می‌گذارند را بررسی می‌کنیم.

• غیرمتمرکز سازی: کوین‌ها بر روی یک شبکه غیرمتمرکز بلاکچین کار می‌کنند، به این معنی که توسط هیچ نهاد یا دولتی کنترل نمی‌شوند. این عدم تمرکز می تواند از دستکاری دولت‌ها و گروه‌ها در شبکه جلوگیری کند.
• دسترسی پذیری: کوین‌ها سهولت دسترسی همگان از هر نقطه دنیا به سیستم مالی را فراهم کرده‌اند.
• شفافیت: کوین‌ها و فناوری بلاکچین باعث افزایش شفافیت تراکنش‌ها می‌شوند. تمام تراکنش‌ها در دفتر کل عمومی بلاکچین ثبت می‌شود و به راحتی قابل تایید است.
• محافظت در برابر تورم: برخی از کوین‌ها به دلیل عرضه محدودی که بر خلاف ارزهای فیات دارند، به عنوان یک پوشش در مقابل تورم بکار می‌روند.
• نوآوری: فناوری بلاکچین که زیر ساخت کوین‌هاست، قادر است بسیاری از صنایع دیگر مانند مالی، حقوق و … را متحول کند.
• سرمایه‌گذاری: کوین‌های دیجیتال به یک کلاس جدیدی از دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران تبدیل شده‌اند که پتانسیل بازگشت سرمایه (هرچند با ریسک بالا) را دارد.

چگونه برای خرید کوین، کیف پول دیجیتال انتخاب کنیم؟

بعد از درک اینکه کوین چیست، ممکن است بخواهید اقدام به خرید کوین کنید اما بهتر است پیش از آن با مراحل انتخاب کیف پول و صرافی دیجیتال آشنا شوید.

مراحل انتخاب یک کیف پول دیجیتال

برای انتخاب یک کیف پول دیجیتالی می‌توانید موارد زیر را مورد توجه قرار دهید.

• تعیین نیازهای خود: درنظر بگیرید که می‌خواهید از کیف پول برای چه کاری استفاده کنید: تراکنش‌های روزانه، ذخیره‌سازی بلندمدت یا ترکیبی از هر دو. همچنین در نظر بگیرید که می‌خواهید از کدام کوین‌ها استفاده کنید.
• نوع کیف پول: بین یک کیف پول داغ (کیف پولی نرم‌افزاری و آنلاین که استفاده از آن راحت است) و کیف پول سرد (کیف پولی سخت‌افزاری و آفلاین که امنیت بیشتری دارد) انتخاب کنید.
• بررسی ویژگی‌های امنیتی کیف پول: باید بدانید که آیا به دنبال کیف پول‌هایی با اقدامات امنیتی قوی مانند تایید دو مرحله‌ای، پشتیبانی از چند امضا و سیستم پشتیبانی و بازیابی قابل اعتماد هستید یا به چنین ویژگی‌های خاصی نیاز ندارید.
• بررسی تجربه کاربری کیف پول: یک کیف پول با رابط کاربری آسان و قابل درک انتخاب کنید. همچنین توجه داشته باشید که با دستگاه‌ها و سیستم‌های عامل شما هم‌خوانی داشته باشد.
• بررسی شرایط قانونی کیف پول: اطمینان حاصل کنید کیف پول با قوانین قضایی در حوزه جغرافیایی شما مطابقت داشته باشد تا از مشکلات قانونی جلوگیری شود.
• محدودیت‌های معاملاتی: مطمئن شوید که کیف پول مورد نظر از کوین‌هایی که قصد خرید آن را دارید پشتیبانی می‌کند. همچنین هزینه کارمزد هر تراکنش را بررسی کنید.

اقدامات امنیتی برای حفاظت از کیف پول دیجیتال

برای جلوگیری از سرقت کیف پول دیجیتال می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید.

• استفاده از کیف پول سرد برای امنیت بیشتر
• انتخاب رمز‌های عبور قوی و تغییر منظم آن‌ها
• تایید دو مرحله‌ای
• بروز رسانی نرم‌افزار کیف پول
• احتیاط در برابر فیشینگ با کلیک نکردن بر روی لینک‌های مشکوک
• محافظت از کلید‌های خصوصی و عدم اشتراک گذاری آن‌‌ها
• استفاده از اینترنت امن هنگام تراکنش
• پشتیبان گیری منظم از کیف پول
• استفاده از صرافی‌های دیجیتال معتبر

نتیجه‌گیری

در پایان، کوین‌های دیجیتال نوآوری شگفتی در دنیای مالی و جایگزینی مناسب برای ارز‌های سنتی فیات و کالاها در دنیای دیجیتال هستند. فناوری زیربنای کوین‌ها بلاکچین است که روشی امن برای انجام معاملات بدون نیاز به واسطه‌ را فراهم می‌کند. کوین‌های دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم فرصت‌های استثنایی را برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند. همچنین پتانسیل کوین‌های دیجیتال برای تغییر چشم انداز مالی انکارناپذیر است.

به ارز‌های دیجیتال، دارایی‌های دیجیتال و دارایی‌های کریپتو توکن می‌گویند. در واقع توکن نشان‌دهنده مالکیت و ارزش یک دارایی رمز‌نگاری شده (Crypto) در یک سیستم غیر‌متمرکز است. از نظر فنی هیچ تفاوتی بین ارز رمزنگاری‌شده، دارایی دیجیتال و یا دارایی کریپتو نیست و به همه این‌ها می‌توان واژه توکن را اطلاق کرد. در این مقاله یاد می‌گیریم که در صنعت کریپتو، معنی توکن چیست و اهمیت‌ و کاربردها توکن‌ها را نیز بیان می‌کنیم. علاوه بر این،‌ انواع توکن‌ها و استاندارهای آن‌ها را نیز به طور کامل توضیح می‌دهیم و بهترین توکن‌ها برای سرما‌یه‌گذاری را نیز معرفی خواهیم کرد.

توکن چیست؟

به ارزها و دارایی‌های دیجیتالی که بر روی بلاکچین غیربومی خود اجرا می‌شوند، توکن می‌گویند. در واقع توکن نشان‌دهنده مالکیت یک دارایی کریپتو بر روی بلاکچین است. به طور کلی توکن‌ها وظایف مهمی را در بلاکچین و سیستم‌های غیرمتمرکز defi/’>دیفای ایفا می‌کنند و باعث افزایش کارایی، امنیت و سهولت استفاده از سیستم مالی نوین می‌شوند.

مفهوم توکن در ارزها و دارایی‌های دیجیتال چیست؟

توکن واژه‌ای است که امروزه در ارزهای دیجیتال زیاد شنیده می‌شود. درک اینکه توکن چیست برای افرادی که تازه با صنعت کریپتو آشنا شده‌اند ممکن است کمی گمراه کننده باشد زیرا این کلمه بسته به کاربرد می‌تواند یکی از مفاهیم رایج زیر را داشته باشد:

• در صنعت کریپتو به هر ارز دیجیتالی به غیر از بیت‌ کوین و اتریوم، توکن می‌گویند. علی‌ رغم اینکه به صورت فنی هم بیت کوین و هم اتریوم توکن هستند. همچنین کلمه دیگری که در این مفهوم استفاده می‌شود آلت کوین (Alternative Coin) است. توکن و آلت کوین دنیای غیر از بیت‌ کوین و اتریوم را توصیف می‌کند زیرا بیت‌ کوین و اتریوم بسیار بزرگتر از باقی کوین‌ها هستند.
• در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به دارایی‌های کریپتو غیر‌بومی که در بلاکچین یک ارز دیجیتال دیگر اجرا می‌شوند، توکن می‌گویند. برای مثال ارز دیجیتال اتریوم بلاکچین اختصاصی خود را دارد و ارز ETH یک ارز بومی بلاکچین اتریوم است در حالی که توکن‌های دیفای مثل Chainlink و Aave بر بستر بلاکچین‌های موجودی مثل اتریوم اجرا می‌شوند یا از آن استفاده می‌کنند و اصطلاحا به آنها توکن‌های غیربومی بلاکچین اتریوم می‌گویند. توکن‌های این دسته به برنامه‌های غیرمتمرکز کمک می‌کنند که به صورت خودکار نرخ کارمزد سیستم را محاسبه کنند و حتی فروش املاک مجازی را انجام دهند. این توکن‌ها را نیز می‌توان مانند باقی دارایی‌های دیجیتال دیگر نگهداری یا معامله کرد.

تفاوت بین ارز دیجیتال و توکن چیست؟

ارز دیجیتال (مثلاً بیت‌ کوین) دارایی است که بیشتر به عنوان ابزاری شبیه به پول عمل می‌کند، یعنی وسیله ای برای مبادله و ذخیره ارزش است. درحالی که توکن‌ها دارایی‌های کریپتویی هستند که علاوه براینکه می‌توان آنها را مانند پول استفاده کرد، دارای عملکردهای اضافه‌ای مانند حقوق حاکمیتی یا عملکردهای کاربردی خاص هستند.

برای مثال، توکن UNI یک توکن حاکمیتی و کنترلی برای پروتکل‌های صرافی Uniswap است (صرافی Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز است که تحت اداره و مالکیت یک نهاد واحد نیست. همچنین، امکان مبادله ارزها را باهم بدون نیاز به شخص واسط میسر می‌کند).

تفاوت اصلی کوین‌ و توکن چیست؟

تفاوت کلیدی کوین‌ها و توکن‌ها در ساختار و هدف آن‌هاست. کوین‌ها بر روی بلاکچین خود عمل می‌کنند و کارکرد اصلی آن‌ها به عنوان وسیله مبادله است و اغلب برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها در شبکه بلاکچین استفاده می‌شوند. درحالی که توکن‌ها بر روی شبکه بلاکچین موجود اجرا می‌شوند (مهم نیست که بومی آن بلاکچین باشند یا نه) و هدف توکن‌ها ارائه طیف وسیع‌تری از عملکردهاست. توکن‌ها اغلب توسط یک پروژه یا یک پروتکل خاص با شبکه بلاکچین در ارتباط هستند و برای دسترسی به ویژگی‌های خاصی از آن پروژه استفاده می‌شوند.

کوین و توکن از نظر سهولت ایجاد نیز باهم تفاوت دارند، در واقع ساخت توکن‌ها راحت‌تر از کوین‌هاست. تولد یک کوین نیازمند ساخت یک بلاکچین جدید است که به زمان و تخصص بیشتری احتیاج دارد در حالی که یک توکن را می‌توان بر روی یک بلاکچین موجود ایجاد کرد که فرآیندی به مراتب ساده‌تر و در دسترس‌تر است.

کوین‌ها بیشتر برای معاملات و تراکنش‌های عمومی استفاده می‌شوند این در حالیست که توکن‌ها برای اهداف مشخصی ساخته می شوند. با این وجود این بدان معنا نیست که کوین‌ها و توکن‌ها کاملا از هم متمایز و ناسازگارند، در واقع آنها در اکوسیستم کریپتو به عنوان مکمل یکدیگر و در کنارهم فعالیت می‌کنند. به عنوان مثال کاربران در شبکه بلاکچین می‌توانند از کوین برای خرید توکن و از توکن برای پرداخت کارمزد در شبکه‌های کوین استفاده کنند.

اهمیت و مزایای توکن چیست؟

استفاده و اهمیت توکن‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال به این دلیل است که آن‌ها در سیستم مالی نقش‌های متفاوتی را ایفا می‌کنند از جمله:

• توکن‌ها وسیله‌ای برای مبادله در یک بلاکچین هستند.
• توکن‌ها ابزاری برای دسترسی به محصولات و خدمات هستند.
• توکن‌ها می‌توانند نماینده دارایی‌های واقعی یا دیجیتال باشند.
• برخی از توکن‌ها اجازه می‌دهند، کاربران در رای‌گیری تصمیم‌های تاثیر‌گذار بر شبکه را شرکت کنند.

توکن‌های دیجیتال یکی از مهمترین نوآوری‌ها در دنیای امروزه هستند که باعث شفافیت دنیای مالی نوین شده‌اند. توکن‌ها دارایی خاصی را در یک بلاکچین نشان می‌دهند و یا آن را ایجاد‌ می‌کنند و با کمک دارایی‌های توکن‌ شده مردم می‌توانند به راحتی هر دارایی دیجیتال را معامله کنند. همچنین توکن‌ها نقش مهمی در تسهیل و ایمن کردن پراخت‌ها دارند و امکان دسترسی به خدمات و محصولات جدید را برای کاربران فراهم می‌کنند. به علاوه توکن‌ها به افزایش و شفافیت و کاهش هزینه‌های مرتبط با تراکنش‌های مالی، کمک می‌کنند.

موارد استفاده از توکن چیست؟

توکن‌ها اغلب با کاربردهای زیر در پروژه‌های کریپتو شرکت دارند:

• حوزه سیستم مالی: توکن ها را می‌توان برای ایجاد یک سیستم مالی غیرمتمرکز مانند پلتفرم‌های وام دهی، بیمه و مدیریت دارایی استفاده کرد. این سیستم‌های مالی غیرمتمرکز می‌توانند کارایی، شفافیت و سهولت دسترسی را نسبت به سیستم مالی سنتی افزایش دهند.
• مدیریت زنجیره تامین: از توکن‌های کریپتو می‌توان برای ردیابی و تایید منشا کالاها، تضمین شفافیت و کاهش ریسک ناشی از تقلبی بودن محصول استفاده کرد.
• رای گیری و حاکمیت: با استفاده از توکن‌های رمزنگاری‌شده می‌توان سیستم رای گیری ایمن، شفاف و غیرمتمرکزی را برای جوامع و سازمان‌ها و حتی کشورها ایجاد کرد.
• حوزه سرگرمی: NFT ها دریچه های جدیدی را برای سازندگان و مجموعه داران در دنیای هنر، موسیقی و بازی باز کرده‌اند. NFTها به هنرمندان اجازه می‌دهند آثار خود را مستقیماً بفروشند و کسب درآمد کنند و همچنین به کلکسیونرها این امکان را می‌دهند که دارایی‌های دیجیتال  منحصر به فرد خود را به صورت کاملاً امن نگهداری و معامله کنند و حتی آنها را نمایش دهند.

عملکرد توکن‌ها چگونه است؟

همان طور که قبلا اشاره کردیم توکن‌ها ارز و یا دارایی دیجیتال هستند که بر روی یک بلاکچین اجرا می‌شوند. در اینجا نحوه عملکرد توکن را توضیح می‌دهیم.

• ایجاد توکن: توکن ها بر روی یک بلاکچین ایجاد می‌شوند که از فناوری قرارداد هوشمند پیروی می‌کند. رایج ترین پلتفرم برای ایجاد توکن، بلاکچین اتریوم است که استانداردهایی مانند ERC-20 و ERC-721 را به ترتیب برای ایجاد توکن‌های قابل‌تعویض و غیرقابل تعویض ارائه می‌کند. با این حال سایر بلاکچین‌ها مانند زنجیره هوشمند بایننس و پولکادات نیز از ایجاد توکن پشتیبانی می‌کنند.
• قراردادهای‌ هوشمند توکن: قوانین حاکم بر عملکرد یک توکن در یک قرارداد هوشمند برنامه‌ریزی می‌شود. این نوع از قراردادها اجازه انجام تراکنش‌های معتبر را بدون نیاز به شخص ثالث فراهم می کنند. هنگامی که قرارداد هوشمند بر روی یک بلاکچین مستقر شد، این قوانین قابل تغییر نیستند.
• توزیع توکن: توکن‌ها اغلب از طریق فرایند پیشنهاد اولیه (ICO | Initial Public Offering) یا پیشنهاد مبادله (IEO | Initial Exchange Offering) توزیع و به سرمایه‌گذاران فروخته می‌شوند. با این حال توکن را می‌توان از طریق روش های دیگری مانند airdrops که توکن به صورت رایگان در اختیار دارندگان یک ارز دیجیتال خاص قرار می گیرد، یا از طریق روش استخراج که در آن کاربران توکن‌ها را برای مشارکت در شبکه به عنوان پاداش دریافت می‌کنند، توزیع کرد.
• تراکنش توکن: توکن‌ها را می‌توان بین آدرس‌های موجود در یک بلاکچین انتقال داد. این تراکنش‌ها در بلاکچین ثبت می‌شوند و برای هرکسی که از شبکه استفاده می‌کند قابل مشاهده است. همچنین تاریخچه تراکنش‌ها قابل حذف و اصلاح نیست که این امر شفافیت و امنیت شبکه را تضمین می‌کند.
• به‌کارگیری توکن: موارد استفاده از توکن بستگی به قوانین برنامه‌ریزی شده در قرارداد هوشمند آن توکن دارد. به طور کلی توکن‌ها با استفاده از بلاکچین و قرارداد هوشمند برای ایجاد دارایی‌های دیجیتال با طیف گسترده کاربردها به کار می‌روند و امکان توسعه برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز و ابزار مالی را فراهم می‌کنند.

انواع توکن چیست؟

توکن‌ها را می‌توان در چند دسته کلی طبقه بندی کرد با این حال همان طور که صنعت کریپتو دائماً در حال پیشرفت و تکامل است، می‌توان گفت، توکن‌ها کاربردها و استفاده‌های نوآورانه ای دارند که هنوز ناشناخته است.

• «توکن‌های سیستم مالی غیرمتمرکز» (DeFi tokens)
• «توکن‌های کاربردی» (Utility tokens)
• «توکن‌های اوراق بهادار» (Security tokens)
• «توکن‌های حاکمیتی» (Governance token)
• «توکن‌های قابل تعویض» (Fungible tokens)
• «توکن‌های غیرقابل‌تعویض» (NFT | non-fungible tokens)
• «توکن‌های پوشیده» (Wrapped tokens)
• «توکن‌های ثابت» (Stablecoins)
• «توکن‌های هواداری» (Fan tokens)

توکن‌های دیفای

توکن‌های دیفای مجموعه متنوعی از ارزهای دیجیتال بومی پلتفرم‌های اتوماتیک و غیرمتمرکز هستند که با استفاده از قرارداد هوشمند کار می‌کنند. این توکن‌ها دسترسی کاربران را به مجموعه‌ای از برنامه‌ها و خدمات مالی ساخته‌شده بر بستر بلاکچین را فراهم می‌کنند. هدف توکن‌های دیفای بازتولید عملکردهای سیستم مالی سنتی مانند وام دادن، پس‌انداز کردن، بیمه و تجارت است. شناخته‌شده‌ترین توکن‌های دیفای SETH (استیبل کوین اتریوم)، DAI (استیبل کوین دلار) و UNI (توکن بومی صرافی Uniswap) هستند.

توکن‌های کاربردی

این توکن‌ها امکان دسترسی به محصولات و خدمات را در یک بلاکچین خاص یا یک برنامه غیر متمرکز (Dapp: Decentralized Application) را فراهم می‌کنند. برای مثال کاربران برای استفاده از فضای ذخیره سازی ابری در یک پلتفرم غیرمتمرکز و یا برای برای استفاده از خدمات سیستم مالی غیرمتمرکز دیفای نیاز به پرداخت کارمزدهای این خدمات توسط توکن‌های کاربردی دارند. معروف‌ترین توکن‌های کاربردی ‌BNB ،ETH و LINK هستند.

توکن‌های اوراق بهادار

این توکن‌های Security نشان‌دهنده مالکیت یک دارایی پایه مانند سهام یک شرکت، املاک و مستغلات و سایر انواع سرمایه‌گذاری هستند. توکن‌های اوراق بهادار امکان دریافت سود تقسیمی و حق رای را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. هدف این توکن‌های اوراق بهادار، کریپتو یا رمزنگاری اوراق بهادار سنتی مانند سهام و اوراق قرضه است تا بتوان سهام شرکت ها و دارایی‌های دیگری مانند املاک را بدون نیاز به کارگزار واسط معامله کرد. در سال های اخیر بسیاری از شرکت‌های استارتاپی در حال تحقیق و بررسی بر روی توکن‌های اوراق بهادار به عنوان جایگزین بالقوه برای روش‌های تامین مالی سنتی هستند. معروف‌ترین توکن‌های اوراق بهادار INX ، OSKO و BCAP هستند.

توکن‌های حاکمیتی

این توکن‌های Governance به دارندگان آنها اجازه می‌دهند در فرآیندهای تصمیم‌گیری برای یک پروژه یا یک پلتفرم غیرمتمرکز که هیچ هیئت مدیره و مرجع مرکزی خاصی ندارند، شرکت کنند. دارنندگان توکن‌های حاکمیتی می‌توانند در مورد جنبه های مختلف یک پروٰژه مانند ارتقای پروتکل و یا تغییر ساختار هزینه بحث کنند، راهکار پیشنهاد دهند و در مورد آن‌ها رای‌گیری کنند. برای مثال پروتکل محبوب COMPOUND برای همه کاربران یک توکن COMP منتشر و صادر می‌کند و دارندگان COMP در مورد ارتقا پروتکل رای می‌دهند. هرچه کاربر تعداد توکن COMP بیشتری داشته باشد، حق رای بیشتری دارد. مشهورترین توکن حاکمیتی UNI است.

توکن‌های قابل تعویض

نوعی از توکن‌های کریپتو هستند که از نظر ماهیت و عملکرد مشابه هستند. این توکن‌ها با توکن‌های هم‌نوع خود قابل‌ تعویض و مبادله هستند و همچنین قابلیت تقسیم پذیری دارند. ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال بزرگترین نمونه‌های توکن‌های قابل‌ تعویض هستند. توکن‌های قابل‌ تعویض معمولا به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت در بلاکچین استفاده می‌شوند.

توکن‌های غیرقابل‌تعویض NFT

برخلاف سایر توکن‌ها NFTها غیرقابل تقسیم و منحصر به فرد هستند. هر NFT یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد مانند آثار هنری و کلکسیونی و املاک مجازی را نشان می‌دهد. در واقع هدف NFTها نشان دادن حقوق مالکیت یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد و جلوگیری از کپی‌کردن و به اشتراک گذاری غیرمجاز آنهاست. NFTها به دلیل توانایی آن‌ها در ارائه اثبات مالکیت و منشا دارایی‌های دیجیتال محبوبیت پیدا کرده‌اند.

توکن‌های پوشیده

دارایی دیجیتالی هستند که ارزش یک ارز دیجیتال (مثلا BTC) را بر روی بلاکچین دیگری (مثلا بلاکچین اتریوم) منعکس می‌کنند. این توکن‌های Wrapped برای مقابله با چالش عدم قابلیت همکاری بین بلاکچین‌های مختلف ایجاد شده‌اند. بلاکچین‌های مختلف عملکرد‌های متفاوتی دارند و باهم در ارتباط نیستند و قابلیت همکاری ندارند، در نتیجه برای ایجاد پل بین دو بلاکچین کاربران باید دارایی دیجیتال را به صورت توکن روی یک بلاکچین رپ‌کنند (Wrap به معنی پوشیده است و با این عمل دارایی پایه در یک بسته بندی قرار می‌گیرد که اجازه می‌دهد نسخه پوشیده روی بلاکچین دیگری اجرا شود).

به عنوان مثال بیت‌کوین و اتریوم که دو از پرکاربردتربن بلاکچین‌ها هستند، بر روی پروتکل‌های متفاوتی عمل می‌کنند و نمی توانند مستقیماً باهم تعامل داشته باشند. توکن‌های رپ‌شده این شکاف را پر می‌کنند و به بیت‌کوین که دارایی بلاکچین بیت‌کوین است، اجازه می‌دهند بر روی بلاکچین اتریوم اجرا شود.

توکن‌های ثابت

استیبل کوین‌ها نوعی از ارز دیجیتال هستند که ارزش آنها به دارایی دیگری مثل ارز فیات یا طلا وابسته می‌شوند تا قیمت آن همیشه ثابت بماند. این ثابت بودن قیمت آنها باعث می‌شود برای تراکنش‌های رایج مانند پرداخت کالا و خدمات مناسب‌تر باشند. پرکاربردترین استیبل توکن تتر (USDT یا Tether ارز دیجیتال دلار) است.

توکن‌های هواداری

توکن‌های فن، ارزهای دیجیتالی هستند که به دارندگان آن‌ها اجازه می‌دهند که به انواع امتیازات مرتبط با عضویت در کلوب هواداری دسترسی داشته باشند. این توکن‌ها می توانند توسط باشگاههای ورزشی، کلوب‌های هواداری موسیقی و سازمان‌های سیاسی استفاده شوند. برخلاف NFTها کاملاً قابل تعویض هستند و می‌توان این توکن‌ها را مانند پول نقد برای استفاده از خدمات VIP استفاده کرد.

بهترین توکن‌ برای سرمایه‌گذاری

انتخاب بهترین توکن برای سرمایه گذاری به عوامل مختلفی ازجمله اهداف سرمایه‌گذاری و میزان ریسک‌پذیری شما بستگی دارد. از این‌رو نمی‌توان تنها یک توکن برا برای سرمایه‌گذاری معرفی کرد. با وجود این، در فهرست زیر، محبوب‌ترین توکن‌ها برای سرمایه‌گذاری را آورده‌ایم.

• بیت کوین (BTC)
• اتریوم (ETH)
• کاردانو (ADA)
• دوج کوین (DOGE)
• ریپل (XRP)

توکن‌های مرتبط با متاورس و لایه دوم اتریوم

علاوه بر ارزهای دیجیتال توکن‌های مرتبط با پروژه های متاورس و لایه دوم اتریوم نیز مورد توجه بسیاری از سرمایه‌‌گذاران قرار گرفته است. در اینجا برخی از این توکن‌ها را که مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند را آورده‌ایم.

توکن‌‌های متاورس

• انجین کوین (ENJ)
• دسنترالد (MANA)
• سندباکس (SAND)
• آکسی اینفینیتی (AXS)
• اوبترا (UOS)

توکن‌های لایه دوم اتریوم

• آربیتروم (ARB)
• پالیگان (MATIC)
• ایموتبل ایکس (IMX)
• اپتیمیزم (OP)
• متیس (METIS)

پروتکل استاندارد توکن چیست؟

استانداردهای توکن مجموعه ای از قوانین و پروتکل‌هایی هستند که نحوه رفتار و تعامل توکن‌های دیجیتال در یک اکوسیستم بلاکچین خاص را تعریف می‌کنند. این استانداردها تضمین می‌کنند که توکن‌های موجود در یک بلاکچین سازگار و قابل اجرا باشند و می توانند به طور یکپارچه در برنامه‌ها، کیف پول‌ها و پلتفرم‌های مختلف استفاده شوند.

معروف ترین استانداردهای توکن چیست؟

بالاتر، پروتکل استاندارد توکن را معرفی کردیم. اما در فهرست زیر، معروف‌ترین استانداردهای توکن نیز آورده شده است.

• استاندارد ERC-20: استاندارد اتریوم توکن‌های قابل‌تعویض مانند توکن‌های کاربردی، توکن‌های اوراق بهادار و استیبل را پوشش می‌دهد. همچنین کیف پول Meta mask یک سرویس سازگار با این استاندارد است.
• استاندارد ERC-721: یک استاندارد برای توکن‌های غیر‌قابل تعویض مانند NFT ها در شبکه اتریوم است.
• استاندارد ERC-777: یک استاندارد در حال ارتقا برای رفع محدودیت‌های ERC-20 است.
• استاندارد ERC-1155: یک استاندارد هم برای توکن‌های قابل تعویض و هم برای توکن‌های غیر‌قابل تعویض مانند NFT ها در شبکه اتریوم است. این استاندارد ایجاد شده‌است تا بتواند یک قرارداد هوشمند واحد برای مدیریت چندین نوع توکن ایجاد کند.
• استاندارد BEP–20: استانداردی است که مشخصات فنی توکن‌های مورد استفاده در زنجیره BNB را ارائه می‌دهد. EBP-20 استانداردی مبتنی بر ERC-20 است که با اکوسیستم صرافی بایننس سازگار شده است.
• استاندارد TRC-20: استانداردی است که ایجاد توکن‌های قابل‌تعویض را در بلاکچین TRON امکان پذیر و نحوه کار آن را مشخص می‌کند. TRC-20 مشابه و سازگار با ERC-20 است.

توکنومی یا اقتصاد توکن چیست؟

اقتصاد توکن یک اکوسیستم دیجیتال است که از توکن‌ها به عنوان وسیله مبادله استفاده می‌کند. در این اقتصاد از توکن به عنوان ابزاری برای دسترسی به یک محصول یا خدمت خاص استفاده خواهد شد.در اصطلاح به اقتصاد توکن توکنومی می گویند. کلمه توکنومی تلفیقی از دو کلمه توکن (Token) و اقتصاد (Economy) است و اقتصاد کلی یک توکن رمزنگاری شده را بررسی می‌کند.

توکنومی بر روی یک بلاکچین خاص کار می‌کند و امکان ایجاد توکن و انتقال آن را بین کاربران فراهم می‌کند. این توکن‌ها به گونه ای طراحی شده‌اند که عملکردهای خاصی داشته باشند و ارزش آن‌ها بر اساس عرضه و تقاضا بازار تعیین می‌شود. همچنین در شبکه بلاکچین از توکن برای تشویق کاربران برای کمک به رشد و توسعه یک سیستم غیرمتمرکز استفاده می‌شود. به عنوان مثال، کاربران یک پلتفرم خاص برای ایجاد یک محتوای ارزشمند یا کمک به امنیت شبکه بلاکچین از طریق استخراج، توکن دریافت کنند.

توکنومی با ایجاد مجموعه‌ای از قوانین در پروژه‌های بلاکچین دارای اهمیت بسیاری است. این قوانین حداکثر عرضه،کارمزد تراکنش، فرآیند ضرب و توکن سوزی و همچنین میزان پاداش دارندگان توکن تعیین می‌کنند. به طور کلی می‌توان گفت اقتصاد یک توکن طرحی کلی از اهداف، عملکرد، نحوه عرضه و تخصیص توکن پروژه است که از قبل در وایت پیپر پروژه تعریف شده‌است.

چگونه توکن خریداری کنیم؟

تا اینجا گفتیم که توکن چیست و اقتصاد توکن را نیز بررسی کردیم. بعد از درک این موضوع، ممکن است به دنبال آشنایی با راه‌های خرید توکن باشید. خرید و معامله توکن‌ها در بازار ارزهای دیجیتال شامل مراحل زیر است.

مراحل خرید توکن ارز دیجیتال:

در مطالب قبلی، نحوه خرید NFT به صورت گام به گام را توضیح دادیم. اما مراحی کلی خرید یک توکن را می‌توانیم در فهرست زیر خلاصه کنیم.

• مرحله اول: یک صرافی ارز دیجیتال انتخاب کنید. صرافی دیجیتال پلتفرمی است که در آن می‌توانید ارزها و توکن‌های دیجیتال را در آن بخرید، بفروشید و معامله کنید. هنگام انتخاب صرافی دیجیتال به عواملی مانند امنیت شبکه، کارمزد تراکنش و محدودیت‌های توکن‌های موجود توجه کنید. برای انتخاب صرافی، بهتر است انواع صرافی‌های ارز دیجیتال را بشناسید و یکی را انتخاب کنید.
• مرحله دوم: بعد از انتخاب یک صرافی باید یک حساب کاربری بسازید. این کار شامل ارائه برخی اطلاعات شخصی و تایید هویت شما و سایر اقدامات امنیتی است.
• مرحله سوم: یک کیف پول ارز دیجیتال بسازید و سپس وجوهی را به حساب صرافی خود واریز کنید. اکثر صرافی ها به شما امکان می‌دهند که وجوه خود را به شکل یک ارز فیات (مانند دلار و یورو) و یا یک ارز دیجیتال (مانند بیت‌کوین و اتریوم) واریز کنید. روش های واریز وجوه می‌تواند در صرافی‌های مختلف متفاوت باشد.
• مرحله چهارم: با وجوه موجود در حساب خود اکنون می‌توانید یک توکن خریداری کنید. توکن مورد نظر خود را انتخاب کنید، مبلغ مورد نظر برای خرید توکن را وارد کنید و خرید را انجام دهید.
• مرحله پنجم: بعد از خرید توکن‌ها مهم است آن‌ها را ایمن نگهدارید. شما می‌توانید آن‌ها را در صرافی نگهداری کنید اما نگهداری توکن‌ها در کیف پول شخصی امنیت بالاتری دارد. انواع مختلفی از کیف پول‌های دیجیتال وجود دارد مانند: کیف پول آنلاین، کیف پول موبایل و کیف پول سخت افزاری.

اهمیت توکن‌ در اقتصاد دیجیتال چیست؟

در صنعت کریپتو، توکن‌ها نقشی اساسی در شکل‌دادن به آینده مالی دیجیتال را دارند. همان طور که اکوسیستم مبادلات ارزهای دیجیتال را بررسی می کنیم، اهمیت درک توکن‌ها بسیار بیشتر می‌شود. این دارایی‌های دیجیتال که نمایانگر تعداد بیشماری از قابلیت‌ها و ارزش‌ها هستند، به محور نوآوری‌های مالی تبدیل شده‌اند.

اهمیت توکن‌ها بسیار فراتر از زیربنای تکنولوژیکی آنهاست. آنها به عنوان رگ حیات سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) عمل می کنند. توکن‌ها باعث ارتقا کیفیت برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز (Dapps) و فرآیند انجام تراکنش‌ها می‌شوند و  امکان پیاده‌سازی مدل‌های مالی نوآورانه را فراهم می کنند. توکن‌ها دنیای مالی را متحول کردند به صورتی که کارایی و شفافیت سیستم‌های رای‌گیری ارتقا داده‌اند و این همان هدفی است که مدل‌های سنتی همواره در تلاش برای رسیدن آن هستند.

نتیجه گیری

توکن‌ روشی نوآورانه برای ایجاد و انتقال ارزش با استفاده از فناوری بلاکچین و کریپتو است. توکن‌ها از زمان پیدایش در بلاکچین، انقلابی در نگاه ما به دارایی‌ها و تراکنش‌های دیجیتال ایجاد کرده‌اند. توکن‌ها فقط یک دارایی دیجیتال نیستند بلکه آنها نشان‌دهنده طیف گسترده‌ای از ابزارهای کاربردی در اکوسیستم رمزنگاری هستند. آنها می‌توانند وسیله‌ای برای مبادله و یا نشان‌دهنده یک دارایی دیجیتال یا واقعی باشند. همچنین دسترسی به خدمات سیستم مالی غیرمتمرکز را فراهم کنند یا حتی به عنوان یک ابزار حاکمیتی عمل کنند. هم‌چنین توکن‌ها امکان سرمایه گذاری و مشارکت در توسعه راهکارهای دموکراتیک را فراهم می‌کنند. به طور کلی توکن‌ها پتانسیل تغییر روش سازماندهی جامعه ما را دارند.

باتوجه به روند صعودی طلا دو سناریو پایین امکان‌پذیر است:

در سناریو‌ی اول در صورتی که طلا محدوده‌ی سقف آخر خود (2436) را رد کند، تاییدی بر ادامه‌ی روند صعودی است. در تایم فریم‌های بالاتر روند طلا همچنان افزایشی است و در سناریوی دوم واکنش انس جهانی به سطح 2393 بوده و اگر قیمت از محدوده‌ی 2184 کاهشی شود انتظار می‌رود روند انس نزولی شود.

با توجه به تحلیل روزانه‌ی دیروز 28 فروردین انس جهانی با منطقه‌ی عرضه (مقاومت) برخورد کرده و به آن واکنش نشان داده، بنابر تحلیل ریزش طلا تا تارگت اول 2360 ادامه دار خواهد بود. منطقه‌ی تقاضای مهم همچنان سطح 2268 است. توجه داشته باشد اخبار جنگ همچنان در روند قیمتی تاثیرگذار است و روند طلا در تایم‌های بالا همچنان صعودی است.

انواع ارز دیجیتال را می‌توان از جنبه‌های مختلف نظیر کوین، توکن، آلت کوین و ارزهای رایج به دسته‌های متفاوتی تقسیم کرد. البته خود کوین و توکن‌ها نیز می‌توانند به زیرمجوعه‌های پرایوسی کوین‌ها، توکن‌های کاربردی، توکن‌های اوراق بهادار، توکن‌های خیریه، ان اف تی‌ها، میم کوین‌ها، شت کوین‌ها، استیبل کوین‌ها و ارزهای دیجیتال ملی کشورها تقسیم شوند. در این مطلب یاد می‌گیریم که انواع ارز دیجیتال چیست و  ضمن معرفی مثال‌‌‌هایی از انواع رمز ارزها، به بررسی مزایا و معایب، تفاوت‌های بنیادین و نحوه سرمایه گذاری روی آن‌ها می‌پردازیم.

انواع ارز دیجیتال در یک نگاه

بیت کوین از زمان تولد در سال ۲۰۰۹، به یکی از دارایی‌های دیجیتال انقلابی تبدیل شده و به‌خاطر فراهم‌آوری امکان معامله همتابه‌همتا بدون نیاز به یک واسط مانند بانک، موجی از تولد دیگر رمز ارزها را به‌همراه آورده است که از فناوری بلاک چین استفاده می‌کنند. بلاکچین یک دفتر کل توزیع‌شده است که در آن، اطلاعات هر تراکنش یک «هش (یا هویت)» منحصربه‌فرد را دریافت می‌کند و سپس به انتهای این دفتر کل اضافه می‌شود.

موفقیت بیت کوین نیز تکنولوژی بلاک چین و پتانسیل آن برای تمرکززدایی و بهبود اقتصاد دیجیتال را در مرکز توجهات قرار داده است. اما باید بدانید فقط بیت کوین و دوج کوین نیستند که سروصدا کرده‌اند؛ در واقع هزاران رمز ارز دیگر نیز امروزه در بازار کریپتوکارنسی‌ها وجود دارند.

جدول انواع ارزهای دیجیتال

خلاصه‌ای از پرکاربردترین انواع کریپتوکارنسی‌ها به همراه مثال‌های محبوب آن‌ها را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

نوع ارز دیجیتال	وبژگی عمومی	زیر مجموعه	برخی نمونه‌ها
ارزهای رایج	ارزهای بزرگ و برتر (از نظر مارکت کپ)	–	بیت کوین، اتریوم
آلت کوین‌‌ها	تمام ارزها به‌غیر بیت کوین	–	اتریوم، دوج کوین
کوین‌ها	تمام ارزهایی که دارای بلاک چین اختصاصی هستند	کوین‌های بزرگ کوین‌های کوچک پرایوسی کوین‌ها	بیت کوین، اتریوم، دوج کوین فلاکس، آر ویو مونرو، زی کش
توکن‌ها	ارزهایی که بلاک چین اختصاصی ندارند	توکن‌های کاربردی توکن‌های اوراق بهادار توکن‌های خیریه ان اف تی‌ها میم‌ کوین‌ها شت کوین‌ها استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتال ملی	اتریوم، بت پالی مث، ریل بلاکس بیت کوین گاد، اس ام آرت آو گیوینگ کریپتوبانکس، بورد ایپ یات کلاب دوج کوین، ،شیبا اینو بیت کانکت، وان کوین تتر، بایننس دلار ارز ملی چین و روسیه

آشنایی با مفاهیم پایه‌ای ارز دیجیتال

برای این‌که بدانید انواع ارز دیجیتال چیست، ابتدا باید نحوه کار و تفاوت‌های پایه‌ای آن‌ها آشنا شویم. رمز ارز نوعی ارز دیجیتال است که با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری خود، گونه جدیدی از روش پرداخت را به ارمغان آورده است. استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری یعنی رمز ارزها هر دو عملکرد «ارز» و «سیستم حسابداری مجازی» را در خودشان دارند.

برای استفاده از رمز ارزها به یک کیف پول مخصوص به‌نام “Cryptocurrency Wallet” یا «والت رمز ارزی» نیاز دارید. این کیف پول‌ها می‌توانند به شکل یک نرم‌افزار باشند که روی کامپیوتر یا موبایل شما نصب می‌شوند و از طریق آن‌ها می‌توانید کلیدهای رمزگذاری خود را ذخیره کنید. در واقع این کلیدها هستند که با اتصال به رمز ارزها، هویت شما را به‌عنوان مالک و دارنده تایید می‌کنند.

بنابراین، عبارت “Crypto” در کلمه “Cryptocurrency” به تکنیک رمزنگاری اشاره دارد که امکان ساخت و پردازش دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌کند. در کنار این خصیصه مهم «کریپتویی»، ویژگی متداول غیر متمرکز ماندن هم وجود دارد؛ رمز ارزها عموما توسط تیمی توسعه یافته‌اند که مکانیزم‌هایی را برای ساخت (غالبا، البته نه همیشه، از طریق فرآیندی به‌نام ماینینگ و استخراج) و دیگر موارد مربوط به کنترل آن‌ها ایجاد کرده‌اند.

ظهور اولین رمز ارز بازار: بیت کوین

بیت کوین رمز ارزی است که دنیا را با مفهوم پول دیجیتال آشنا کرد. این ارز دیجیتال به‌عنوان یک شبکه همتابه‌همتای غیر متمرکز برای ارسال پول در سراسر جهان به دور از موانع سیستم‌های بانکی سنتی، در سال ۲۰۰۹ توسط سازنده‌ای ناشناس ملقب به ساتوشی ناکاموتو ساخته شد.

بیت کوین اولین رمز ارزی بود که توانست محبوبیت و پذیرش گسترده‌ای را بین عموم مردم به‌دست آورد و به ارزشمندترین دارایی در بازار کریپتو تبدیل شود. این ارز دیجیتال که از سوی بسیاری از افراد لقب «طلای دیجیتال» را گرفته است، هم به‌عنوان یک دارایی برای سرمایه‌گذاری و هم دارایی جهت ذخیره ارزش محبوبیت دارد. فروشگاه‌های مختلفی نیز تا به امروز بیت کوین را به‌عنوان روشی برای پرداخت هزینه کالاها و خدمات خود پذیرفته‌اند.

انواع ارز دیجیتال چیست؟

تا اینجا با مفاهیم پایه‌ای ارز دیجیتال آشنا شدیم. با مطالعه این بخش، نه‌تنها به‌خوبی یاد می‌گیرید که انواع ارز دیجیتال چیست، بلکه اگر تریدر حرفه‌ای باشید نیز راهنمای خوبی در اختیار دارید تا به کمک آن بتوانید به‌دنبال شناسایی بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری باشید که در انتهای همین مطلب به آن اشاره کرده‌ایم.

دقت داشته باشید که برخی از رمز ارزها به‌خاطر گستردگی ویژگی‌هایشان می‌توانند در دسته‌های مختلفی قرار بگیرند. مثلا ارز دیجیتالی نظیر اتریوم می‌تواند در گروه‌های ارزهای رایج، کوین‌ها، توکن‌های کاربردی، آلت کوین‌ها و دیگر موارد قرار بگیرد.

ارزهای رایج در انواع ارز دیجیتال چیست؟

ارزهای بزرگ و محبوب را می‌توان در فهرست زیر که بر اساس اطلاعات وب‌سایت کوین مارکت کپ تنظیم شده، خلاصه کرد:

• بیت کوین (BTC): هدف اصلی بیت کوین به‌عنوان بزرگترین ارز دیجیتال بازار، تامین امنیت و تمرکززدایی است که با داشتن محدودیت عرضه حداکثری ۲۱ میلیون واحدی، آن را به گزینه‌ای مطلوب برای سرمایه‌گذاری بلند مدت تبدیل می‌کند.
• اتریوم (ETH): اتر ارز دیجیتالی است که روی بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند. مشابه بیت کوین، اتر نیز بلاک چین اختصاصی خود را دارد، اما بر خلاف آن، دارای محدودیت عرضه حداکثری نیست؛ از نظر تئوری، بی‌نهایت ارز ETH قابل تولید است. این شبکه از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیر متمرکز پشتیبانی می‌کند.
• تتر (USDT): تتر نوعی استیبل کوین است که با اتصال به یک دارایی خارجی، نوسان قیمت بسیار جزئی دارد. هر واحد رمز ارز USDT معادل ۱ دلار آمریکاست که به همین خاطر، نوسان قیمت مشابه دیگر ارزها نظیر بیت کوین و اتریوم را ندارد. بر خلاف دیگر ارزها، تتر عموما برای سرمایه‌گذاری و کسب سود استفاده نمی‌شود و کاربردهای دیگری نظیر حفظ ارزش سرمایه و واسط تبادل را دارد.
• بایننس کوین (BNB): بایننس کوین ارز دیجیتال اختصاصی صرافی بایننس است. در صورت استفاده از ارز BNB برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها، معاملات شما در این پلتفرم مشمول تخفیف می‌شوند. برای تضمین حفظ ارزشمندی این رمز ارز، صرافی بایننس به‌صورت دوره‌ای عملیات توکن سوزی (Token Burning) را برای آن اجرایی می‌کند.
• سولانا (SOL): ارز SOL کوین بومی شبکه سولانا است که عملکردی مشابه بیت کوین و اتریوم دارد. شبکه سولانا به‌دلیل توانایی پردازش ۵۰ هزار تراکنش در ثانیه، جزو پرسرعت‌ترین بلاک چین‌ها محسوب می‌شود که باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان شده است.

مزایا و معایب ارزهای رایج

بالاتر گفتیم که انواع ارز دیجیتال چیست اما اشاره‌ای به نقاط قوت و ضعف ارزهای رایج نکردیم. به‌خاطر وجود سابقه نسبتا طولانی، اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به‌خوبی روی چارت‌های این دسته از رمز ارزها قابل اعمال هستند و بازار معامله آتی آن‌ها نیز نقدینگی نسبتا بالایی دارد. مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال رایج عبارتند از:

• دسترسی و نقدینگی بالا
• بازده سود مناسب
• نوسان کمتر نسبت به ارزهای جدید
• پذیرش بیشتر از سوی جامعه
• وجود ETFها برای بیت کوین که هموارکننده راه برای دیگر ارزهاست
• توجه بیشتر قانون‌گذاران به ارزهای بزرگ (مانند ریپل و ماجراهای شکایت SEC آمریکا)
• احتمال کلاهبرداری و سودجویی به‌دلیل شناخته‌تر بودن

آلت کوین‌ها

به تمام ارزهای دیجیتال به‌غیر از بیت کوین، آلت کوین گفته می‌شود. واژه “Altcoin” از ترکیب دو کلمه “Alternative” و “Coin” به‌معنای «کوین جایگزین» ساخته شده است. اولین آلت کوین بازار با نام نیم کوین (Namecoin) در سال ۲۰۱۱ وارد بازار شد و پس از آن، لایت کوین (litecoin/’>Litecoin) با لقب «نقره دیجیتال» بین تریدرها محبوبیت یافت. هر دوی این رمز ارزها به‌دنبال بهبود ویژگی‌های بیت کوین نظیر سرعت پایین تایید تراکنش‌ها و کمبود حریم خصوصی بودند، اما به مرور زمان رمز ارزهای جدید با اهداف متفاوت متولد شدند.

مثال‌هایی از آلت کوین‌ها به غیر از اتریوم، تتر، سولانا و بایننس کوین که در بخش قبل معرفی کردیم، شامل موارد زیر هستند:

• ریپل (XRP): ریپل یک سیستم پرداخت بین‌المللی است که در سال ۲۰۱۲ ساخته شد. این شبکه از مکانیزم اجماع اختصاصی خود به‌نام “XRP Ledger Consensus Protocol” استفاده می‌کند که با مکانیزم‌های اجماع متداول اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) تفاوت دارد. در حال حاضر در فروردین ماه ۱۴۰۳، ریپل در جایگاه ششم رمز ارزهای برتر از نظر حجم بازار قرار دارد.
• لایت کوین (LTC): لایت کوین رمز ارزی است که در سال ۲۰۱۱ طی فورکی از شبکه بیت کوین راه‌اندازی شد. به عبارتی، این شبکه با استفاده از سورس کدهای شبکه بیت کوین توسعه یافته است. این ارز دیجیتال در حال حاضر رتبه ۲۰ام رمز ارزهای برتر بازار را در اختیار دارد.
• کاردانو (ADA): کاردانو شبکه بلاکچینی است که با مکانیزم اجماع اختصاصی خود به‌نام اوروبوروس (Ouroboros) کار می‌کند. چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، یکی از پنج عضو بنیان‌گذار اتریوم، از هم‌بنیان‌گذاران کاردانو است که پس از اختلاف بر سر ادامه مسیر اتریوم، این گروه را با هدف بزرگتری ترک کرد. بسیاری کاردانو را قاتل اتریوم می‌دانند.
• پولکادات (DOT): پولکادات خودش را پروتکل بلاکچینی نسل بعدی معرفی کرده است که هدف آن، اتصال بلاک چین‌های تخصصی به یک شبکه واحد است. سرعت و مقیاس‌پذیری بالا نیز از دیگر ویژگی‌های پولکادات هستند که با استفاده از معماری بلاک چین‌های موازی معروف به پاراچین‌ها (Parachains) به‌دست می‌آیند. پاراچین‌ها بخش بزرگی از بار پردازشی را از دوش شبکه اصلی برمی‌دارند.
• آوالانچ (AVAX): اولانچ یک پلتفرم بلاکچینی متن باز است که بر اساس قراردادهای هوشمند کار کرده و با فراهم‌آوری ابزارها و ویژگی‌های متنوع، اجازه راه‌اندازی برنامه‌های غیر متمرکز دیفای را به توسعه‌دهندگان می‌دهد. این شبکه همچنین دارای مجموعه‌ای از ابزارها برای ساخت دارایی‌های مالی است و امکان معامله و ایجاد راه‌حل‌های مالی سطح شرکت را فراهم می‌کند.

مزایا و معایب آلت کوین‌ها

از نظر مباحث سرمایه‌گذاری و تحلیل تکنیکال، تقریبا تمام ویژگی‌های لیست قبل نیز برای آن‌ها وجود دارد، اما آلت کوین‌ها به دلیل گستردگی در فاندامنتال‌های خود، تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. به همین خاطر، هر ارز دیجیتال در این دسته باید به‌طور خاص و جداگانه بررسی شود. به‌طور کلی، مزایا و معایب آلت کوین‌ها به‌صورت زیر است:

• توسعه با هدف رفع ضعف‌های یک ارز دیجیتال دیگر (به غیر از میم کوین‌ها و شت کوین‌ها)
• امکان بقای بیشتر
• انتخاب‌های بسیار متنوع برای تنوع‌بخشی به سبد سرمایه
• ارزش بازار و محبوبیت کمتر نسبت به بیت کوین
• نقدینگی پایین‌تر از بیت کوین
• دشواری در تعیین کاربردهایشان
• بسیاری از آلت کوین‌های جدید اسکم بوده یا از سمت توسعه‌دهندگان و جامعه رها شده‌اند.

کوین‌ها

به هر رمز ارزی که بلاکچین اختصاصی و مستقل خود را داشته باشد، کوین (Coin) می‌گویند. کوین‌ها در اصطلاح، ارز «بومی» (Native) شبکه خودشان محسوب می‌شوند.

از جمله محبوب‌ترین کوین‌های بزرگ و کوچک بازار ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار شامل موارد زیر هستند:

• بیت کوین (BTC)
• اتریوم (ETH)
• دوج کوین (DOGE)
• سولانا (SOL)
• بایننس کوین (BNB)
• کاردانو (ADA)
• پولکادات (DOT)
• اولانچ (AVAX)
• فلاکس (FLUX)
• آر ویو (AR)

مزایا و معایب کوین‌ها در انواع ارز دیجیتال چیست؟

تمام مزایا و معایبی که برای دو گروه اول گفتیم نیز برای کوین‌ها قابل اعمال است. از دیگر مواردی که مختص کوین‌ها هستند می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• فاندامنتال‌های قوی‌تر در مقایسه با توکن‌ها
• خرید با هدف ذخیره ارزش به‌جای سوداگری
• پذیرش بیشتر از سوی جامعه و فروشگاه‌ها

پرایوسی کوین‌ها

پرایوسی کوین‌ها (Privacy Coins) یا ارزهای حریم خصوصی، زیرمجموعه کوین‌ها از انواع ارز دیجیتال به شمار می‌آیند. این نوع از رمز ارزها برای بهبود حریم خصوصی و ناشناسی کاربران طراحی شده‌اند. این ارزها در واقع روی یکی از تصورهای اشتباه نسبت به فناوری بلاکچین یعنی ناشناسی تمرکز دارند.

با وجودی که تراکنش‌های ارز دیجیتال هیچگونه آدرس آی‌پی یا اطلاعات شخصی کاربران را ثبت نمی‌کنند، اما ناشناسی در آن‌ها به‌قدری پایین است که با تحلیل داده‌ها و الگوها، به‌راحتی می‌توان درباره گیرنده یا فرستنده اطلاعات به‌دست آورد. همانطور که از نامشان پیداست، این ارزها بلاکچین اختصاصی خود را دارند.

از جمله شناخته‌شده‌ترین پرایوسی کوین‌ها شامل موارد زیر هستند:

• مونرو (XMR): مونرو که در سال ۲۰۱۴ عرضه شد، یک رمز ارز متن باز است که از ترکیب امضاهای حلقه، آدرس‌های مخفی و تراکنش‌های محرمانه برای به‌حداکثر رساندن حریم خصوصی تراکنش‌ها و دشوار کردن ردیابی آن‌ها استفاده می‌کند.
• زی کش (ZEC): زی کش در سال ۲۰۱۶ عرضه شد. کدهای این شبکه مشابه بیت کوین هستند، اما ویژگی‌های اختیاری حریم خصوصی به‌نام زی‌کی اسنارک‌ها (zk-SNARKs) را نیز در خود دارد. بنابراین کاربران می‌توانند هم آدرس‌های شفاف را داشته باشند و هم از ویژگی زی‌کی اسنارک‌ها برای پنهان‌سازی فرستنده، گیرنده و مقدار تراکنش خود استفاده کنند.
• دش (DASH): ارز دش نیز مشابه زی کش دارای ویژگی حریم خصوصی اختیاری است. این ارز دیجیتال دارای یک ویژگی داخلی کوین میکسینگ به‌نام PrivateSend است. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد کوین‌های خود را با یکدیگر میکس و ادغام کرده و تراکنش‌هایشان را خصوصی‌تر کنند.

از جمله مزایا و معایب ارزهای حریم خصوصی می‌توان موارد زیر را نام برد:

• پنهان‌سازی هویت کاربران در تراکنش‌ها
• تامین امنیت مالی برای شرکت‌های بزرگ
• عدم وجود یک دفتر کل عمومی که باعث جلوگیری از مشاهده جزئیات تراکنش‌ها می‌شود
• کارمزدهای بالا برای حفظ حریم خصوصی
• ممنوعیت استفاده و غیر قانونی بودن پرایوسی کوین‌ها در برخی از کشورها
• احتمال انجام فعالیت‌های مجرمانه از طریق آن‌ها

توکن‌ها

تا اینجا به‌خوبی می‌دانیم که انواع ارز دیجیتال چیست و کوین‌ها نیز در این میان چه نقشی دارند. اما در ادامه باید به توکن‌ها نیز اشاره کنیم. بر خلاف کوین‌ها، توکن‌ها شبکه اختصاصی خودشان را ندارند روی یک بلاک چین دیگر میزبانی می‌شوند. از نظر فنی، به توکن‌ها ارزهای «غیر بومی» (Non-native) می‌گویند. خود توکن‌ها را نیز از جنبه‌های مختلف می‌توان به گروه‌های مختلفی تقسیم کرد که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

توکن‌های کاربردی

یوتیلیتی توکن‌ها (Utility Tokens) یا توکن‌های کاربردی، عملکردی خاص را در بلاک چین اکوسیستم مربوط به خودشان انجام داده و اجازه دسترسی به ویژگی‌ها یا عملکردهای خاص نظیر دریافت پاداش رمز ارزی را به هولدرهای خود می‌دهند. توکن‌های کاربردی همچنین با جبران خدمت پردازش تراکنش‌ها یا دیگر خدمات شبکه، نقش حیاتی را در پشتیبانی از شبکه‌های بلاکچینی ایفا می‌کنند. این دسته از توکن‌ها به‌عنوان واسط تبادل جهت پرداخت هزینه کالاها و خدمات نیز کاربرد دارند.

از جمله برخی از شناخته‌شده‌ترین یوتیلیتی توکن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• فانفر (FUN): توکن FUN در قسمت‌های مختلف اکوسیستم اتریومی فان‌فر که یک کازینوی آنلاین است، کاربرد دارد. از این توکن برای پاداش‌دهی به توسعه‌دهندگان و فعالین شبکه و همچنین اجرای قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود.
• بیسیک اتنشن توکن یا بت (BAT): ارز BAT که توسط هم‌بنیان‌گذار مرورگر موزیلا و فایرفاکس ساخته شده است، برای بهبود امنیت، عدالت و کارایی تبلیغات دیجیتال کاربرد دارد. این رمز ارز توکن بومی مرورگر بریو (Brave) است و روی شبکه اتریوم فعالیت می‌کند.
• اتر (ETH): از آنجایی که رمز ارز اتر برای پرداخت کارمزد تراکنش‌های ارزهای ساخته‌شده روی این شبکه، قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیر متمرکز کاربرد دارد، جزو توکن‌های کاربردی محسوب می‌شود.
• کرونوس (CRO): کرونوس یک توکن ERC20 روی شبکه اتریوم است که برای اهداف مختلفی نظیر لاک‌آپ‌ها، معامله و پرداخت در اکوسیستم کرونوس کاربرد دارد. این رمز ارز همچنین در محصولات و خدمات صرافی Crypto.com نقش مهمی را ایفا می‌کند.
• چین لینک (LINK): چین لینک یک شبکه اوراکلی غیر متمرکز است که اطلاعات دنیای واقعی را به بلاک چین‌ها متصل می‌کند. چین لینک از طریق اوراکل‌های خود، به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهد داده‌ها را از منابع معتبر دریافت کنند. از توکن LINK برای اجرای کوئری‌های داده استفاده می‌شود.

خرید و فروش توکن‌های کاربردی و سرمایه‌گذاری روی آن‌ها نیز مزایا و معایب مختص به خود را دارد از جمله:

• انعطاف و کاربرد بیشتر
• افزایش دسترسی‌ها به طرفداران و هولدرها
• نوسان قیمت نسبتا بالا
• مشکلات قانون‌گذاری
• موفقیت در گرو عملکرد درست

توکن‌های اوراق بهادار

سکیوریتی توکن‌ها (Security Tokens) یا توکن‌های اوراق بهادار که گاهی اوقات به آن‌ها اکوئیتی توکن (Equity Token) نیز گفته می‌شود، گروه دیگری از انواع ارز دیجیتال هستند که نوعی گواهی مالکیت دیجیتال یک دارایی یا بخشی از یک دارایی در بلاک چین محسوب می‌شوند. هر دارایی در دنیای واقعی را می‌توان از طریق بلاکچین به اصلاح توکنیزه کرد. نتیجه این کار، تولید توکنی است که مالکیت دیجیتال را به هولدرهای خود می‌دهد.

توکن‌های اوراق بهادار در واقع نسخه رمز ارزی معادل سهام‌های معاملاتی هستند که بخشی از یک دارایی (یا شرکت) به چندین قسم (سهم) تقسیم شده و برای خرید در دسترس خریداران قرار می‌گیرد. مشابه معامله سهام در بورس، توکن‌های اوراق بهادار نیز باید به تایید کمیسیون بورس و اوراق بهادار برسند.

از جمله مثال‌های سکیوریتی توکن‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:

• پالی مث (PolyMath): پالی‌مث پلتفرمی است که برای ساده‌سازی ساخت و صدور توکن‌های اوراق بهادار طراحی شده و بیش از ۵۰ میلیون دلار تحت مدیریت خود دارد. از جمله شرکای این پلتفرم، شرکت‌های Fidelity Investments و Blockchain Capital هستند.
• پراپس (Props): این پلتفرم تحت قانون Reg CF ایالات متحده، توکنی را برای سرمایه‌گذاران عرضه کرد و موفق به جمع‌آوری ۱.۰۷ میلیون دلار از سوی 794 سرمایه‌گذار شد. تا ۱۳۳ میلیون واحد توکن PROPS بین کاربران برنامه YouNow توزیع خواهد شد.
• ریل بلاکس (RealBlocks): این پلتفرم در توکنیزه کردن دارایی‌های حوزه املاک تخصص دارد و توانسته بیش از ۱۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند. توکن‌های این پلتفرم روی شبکه اتریوم فعالیت می‌کنند.
• بلاک وی سی (BlockVC): بلاک وی‌سی شرکتی است که با ارائه گزینه‌های تامین مالی بدهی به شرکت‌های بلاکچینی نوپا، موفق به جذب بیش از ۲۵ میلیون دلار سرمایه شده و توکن‌های بدهی مربوطه را برای سرمایه‌گذاران مختلف صادر کرده است.

سرمایه‌گذاری در توکن‌های اوراق بهادار نیز مزایا و معایب متخص به خود را دارد از جمله:

• کمک به شرکت‌ها برای دسترسی سریع‌تر به سرمایه از طریق پلتفرم‌های معاملاتی
• ممیزی و ردیابی راحت‌تر به‌دلیل شفافیت تاریخچه معاملاتی و مکان‌های سرمایه‌گذاری
• عدم نیاز به تغییر ماهیت یک شرکت از خصوصی به عمومی
• جایگزین مناسب و کم‌هزینه‌تر نسبت به برگزاری عرضه اولیه عمومی‌ (IPO)
• نیازمند صرف هزینه و انرژی بالا
• گزینه‌های محدود بازیابی سرمایه در صورت وجود خطا در کدهای توکن
• محدودیت‌های قانونی اعمال‌شده از سوی SEC آمریکا
• عدم امکان دسترسی شهروندان برخی از کشورها به توکن‌های اوراق بهادار

توکن‌های NFT

توکن‌های ان اف تی (NFT) که به آن‌ها غیرمثلی، غیر قابل‌تبدیل و غیر قابل‌معاوضه نیز می‌گویند، نوع دیگری از انواع ارز دیجیتال هستند. با این حال، عموما به توکن‌های ان اف تی نمی‌توان «رمز ارز» گفت. علت آن است که رمز ارزها قابل تعویض (Fungible) هستند، به این معنا که هر واحد آن‌ها با واحد دیگر برابر است. مثلا هر یک واحد بیت کوین با یک واحد بیت کوین دیگر از همه لحاظ نظیر ویژگی و قیمت برابر است. اما ان اف تی‌ها این خاصیت را ندارند و هر واحدشان با واحد دیگر کاملا متفاوت است و امکان تعویض کردن آن‌ها با یکدیگر وجود ندارد.

ان اف تی‌ها به دو شکل تکی یا یک مجموعه چند صدتایی یا چند هزارتایی ساخته می‌شوند. از جمله معروف‌ترین کلکسیون‌های ان اف تی می‌توان به کریپتوپانکس (CryptoPunks) و بورد ایپ یات کلاب (BAYC) اشاره کرد.

سرمایه گذاری در NFTها مزایا و معایب خاص خود را دارد؛ برخی به مالکیت یک دارایی منحصربه‌فرد علاقه‌مند هستند و برخی ارزش این کار را در توکنیزه شدن یک دارایی واقعی در داخل یک ان اف تی یا یادگیری بیشتر درباره فناوری بلاک چین و رمز ارزها می‌دانند. از جمله مزایا و معایب خرید و فروش توکن‌های غیر قابل‌تعویض عبارتند از:

• راهی ساده برای ایجاد و تایید مالکیت هر نوع دارایی
• کاهش تناقضات ادعاهای مالکیتی
• مالکیت بخشی از یک دارایی که امکان بخش‌بندی کردن مالکیت آن وجود ندارد
• مستعد دستکاری بازار
• امکان کلاهبرداری، تقلب و پولشویی
• نیازمند تحلیل سرمایه‌گذاری دارایی مربوطه

میم کوین‌ها

میم کوین‌ها (Meme Coins) با الهام گرفتن از میم‌های اینترنتی، همان تصاویر یا ویدیوهای طنزمانند، ساخته شده‌اند. با وجودی که اکثر غریب به اتفاق میم کوین‌ها بلاکچین اختصاصی خود را ندارند و در دسته توکن‌ها قرار می‌گیرند، اما بزرگترین و محبوب‌ترین میم کوین بازار به‌نام دوج کوین (DOGE)، یک کوین محسوب می‌شود و شبکه اختصاصی خود را دارد. دوج کوین اولین میم کوینی بود که برای شوخی با بیت کوین در سال ۲۰۱۳ متولد شد.

اکثر میم کوین‌ها فاندامنتال و کاربرد خاصی ندارند و صرفا برای سرگرمی ساخته شده‌اند. با این حال، برخی از پروژه‌های این بخش از بازار نظیر شیبا اینو (SHIB) با ارائه قابلیت‌های متنوع و تهیه یک نقشه راه، سعی داشته‌اند خود را از ماهیت بی‌هدف میم کوین‌ها دور کنند.

از دیگر میم کوین‌های محبوب بازار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• په په (PEPE): ارز پپه میم کوینی است که با الهام از میم اینترنتی محبوب دهه ۲۰۰۰ میلادی معروف به “Pepe the frog” الهام گرفته است. این توکن در آوریل ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲) روی شبکه اتریوم عرضه شد و طی مدت کوتاهی توانست نظر تریدرهای زیادی را به خود جلب کند.
• بونک (BONK): بونک یک رمز ارز عرضه‌شده روی شبکه سونا است که در روز کریسمس سال ۲۰۲۲ به کاربران این شبکه ایردراپ شد. تصویر لوگوی این ارز نیز یک سگ از نژاد شیبا اینو است.
• فلوکی اینو (FLOKI): فلوکی اینو نیز یک میم کوین مبتنی بر شبکه اتریوم است که از یک شخصیت وایکینگی الهام گرفته است. این رمز ارز پس از آنکه ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، نام سگ نژاد شیبا اینو خود را فلوکی گذاشت، متولد شد.

از مزایا و معایب میم کوین‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دارایی‌های جالب برای یادگیری درباره فناوری بلاک چین و رمز ارزها
• احتمال سودآوری هنگفت
• ریسک و نوسان بالا
• احتمال پامپ و دامپ
• ریسک‌های کلاهبرداری

شت کوین‌ها در انواع ارز دیجیتال چیست؟

شت کوین‌ها (Shitcoins) که معادل فارسی‌شان «زرد ارز» است، ارزهای دیجیتالی بی‌ارزش یا کم‌ارزش و بدون هدف مشخص هستند. عدم موفقیت این نوع از رمز ارزها غالبا به‌خاطر عدم توانایی در جلب توجه سرمایه‌گذاران یا عمل به وعده‌هایی است که از سوی توسعه‌دهندگان‌شان مطرح شده است. برخی نیز صرفا با هدف کلاهبرداری ساخته شده‌اند. به همین خاطر، بسیاری از افراد این دسته از توکن‌ها را یک سرمایه‌گذاری بد می‌دانند.

مثال‌های شت کوین‌های معروف شامل موارد زیر هستند:

• بیت کانکت (BCC): پلتفرم بیت‌کانکت نمونه بارزی از یک طرح پانزی است که با وعده بازده‌های فضایی از طریق یک برنامه وام‌دهی، سرمایه‌گذاران زیادی را به دام انداخت. فروپاشی این رمز ارز در سال ۲۰۱۸ باعث ضرردهی چشمگیر سرمایه‌گذاران شد.
• یوزلس اتریوم توکن (UET): همانطور که از اسمش پیداست، یوزلس اتریوم توکن به‌معنای «توکن اتریومی بی‌مصرف»، با هدف سنجش اینکه آیا افراد در یک ارز دیجیتال بی‌هدف نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند یا خیر، در سال ۲۰۱۷ ساخته شد. جالب است بدانید که برخی افراد این کار را کردند که خود نشانه‌ای از ذات سوداگرانه بازار کریپتو است.
• وان کوین (OneCoin): شرکت‌های OneCoin Ltd و OneLife Network Ltd در پشت‌پرده ساخت این پروژه کلاهبرداری بودند. بنیان‌گذار این شرکت‌ها به‌نام روجا ایگناتوا (Ruja Ignatova) نیز در سال ۲۰۱۷ ناپدید شد.

شت کوین‌ها همان مزایا و معایب میم کوین‌ها را دارند، اما گاهی اوقات با درصد و شدت بیشتر. از دیگر خصوصیات شت کوین‌ها عبارتند از:

• ایجاد هایپ بالا در بازار
• نداشتن کاربرد و هدف
• عمر کوتاه
• ریسک‌های امنیتی و سرمایه‌گذاری
• هزینه ورود پایین
• نوسان قیمت بسیار بالا
• نبود شفافیت
• نقدینگی پایین

توکن‌های خیریه

چریتی توکن‌ها (Charity Tokens) یا توکن‌های خیریه برای امور خیریه و بشردوستی استفاده می‌شوند. البته با وجودی که امروزه خیریه‌های سراسر جهان انواع رمز ارزها را برای انجام فعالیت‌های بشردوستانه خود می‌پذیرند، اما برخی از سازمان‌ها به توسعه ارزهای مخصوصی برای این کار پرداخته‌اند.

به استناد سایت کوین گکو (CoinGecko)، نمونه‌های توکن‌های چریتی شامل موارد زیر هستند:

• بیت کوین گاد (GOD): بیت کوین گاد یک سازمان غیر انتفاعی بدون مرز است که با استفاده از یک پلتفرم غیر متمرکز، در تلاش برای حل مشکلات ایجادشده توسط سیستم متمرکز فعلی است. توکن‌های تولیدی در روز برای امور خیریه استفاده می‌شوند که از بین آن‌ها، ۱۷ میلیون واحد به هولدرهای بیت کوین ایردراپ خواهد شد.
• اس ام آرت آو گیوینگ (AOG): هدف این رمز ارز که در سال ۲۰۱۸ عرضه شد، فراهم‌آوری امور خیریه بدون نیاز به اهداهای پولی است. پروژه smARTOFGIVING با استفاده از قراردادهای هوشمند به ارائه بازی‌های موبایلی پرداخته و از درآمدهای خود به کودکان کم‌برخوردار کمک می‌کند.
• هلپ د هوملس (HTH): هدف این توکن، حمایت و تمرکز بر افراد نیازمند است. این پروژه با تهیه سرپناه، غذا، لباس، شغل، دسترسی به کارفرماهای محلی و توانبخشی درصدد انجام این کار است.

مشابه هر رمز ارز دیگری، ارزهای خیریه نیز مزایا و معایب خاص خود را دارند از جمله:

• شفافیت به دلیل استفاده از بلاک چین
• دسترسی جهانی به خیریه‌ها
• کارمزدهای پایین‌تر در مقایسه با روش‌های سنتی اهدای پول
• افزایش علاقه به مشارکت با پاداش‌دهی از طریق استیکینگ
• نوسان قیمت مشابه همه ارزها
• عدم قطعیت‌های نظارتی و قانونی
• ریسک‌های امنیتی

استیبل کوین‌ها

تا اینجا به خوبی از می‌دانیم که انواع ارز دیجیتال چیست و برخی از آن‌ها مثل شت‌کوین‌ها و میم‌کوین‌ها را نیز بررسی کردیم. برخلاف ارزهای عادی که دارای نوسان قیمت هستند، استیبل کوین‌ها منحصرا برای حفظ یک ارزش ثابت (عموما به‌صورت ۱:۱ با دلار آمریکا) ساخته شده‌اند. صادرکنندگان استیبل کوین‌ها با نگهداری ذخیره‌ای از دارایی‌های فیزیکی (دلار، طلا و دیگر موارد) معادل تعداد ارزهای در گردش، این کار را انجام می‌دهند.

از آنجایی که استیبل کوین‌ها بیشتر به‌عنوان یک واسط تبادل استفاده می‌شوند، منطقی است که به‌جای داشتن یک بلاک چین اختصاصی، روی بلاک چین‌های دیگر میزبانی شده باشند تا تبدیل کردن آن‌ها به دیگر ارزها راحت‌تر باشد. به همین خاطر، استیبل کوین‌ها در گروه توکن‌ها قرار می‌گیرند. مثلا تتر در حال حاضر روی بیش از ۳۰ بلاک چین فعالیت می‌کند.

از مثال‌های استیبل کوین‌های محبوب بازار که از انواع ارز دیجیتال باید نام ببریم، شامل موارد زیر هستند:

• تتر (USDT): تتر با نماد USDT بزرگترین استیبل کوین بازار تا سال ۲۰۲۴ به شمار می‌آید که سومین رمز ارز برتر از نظر مارکت کپ پس از بیت کوین و اتریوم است. هر واحد تتر معادل ۱ دلار آمریکا قیمت دارد و عرضه در گردش آن توسط شرکت Tether Ltd متعلق به شرکت iFinex مدیریت می‌شود.
• یو اس دی کوین (USDC): یو اس دی سی یا یو اس دی کوین دومین استیبل کوین بازار است که از طریق کنسرسیومی به‌نام CENTRE طی همکاری صرافی کوین بیس با شرکت سیرکل راه‌اندازی شد.
• بایننس دلار (BUSD): بایننس دلار یا بی یو اس دی کی استیبل کوین مبتنی بر دلار آمریکاست که توسط شرکت Paxos و تحت حمایت صرافی بایننس ساخته شده است.
• دای (DAI): ارز دای یک استیبل کوین الگوریتمی غیر متمرکز است که توسط میکردائو ساخته شده و به‌صورت ۱:۱ با دلار آمریکا برابری می‌کند. این رمز ارز بیشتر برای وام‌دهی دارایی‌های رمز ارزی استفاده می‌شود.

از جمله ویژگی‌های مهم استیبل کوین‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ارزهای غیر متمرکز با ویژگی‌ها نسبتا متمرکز
• شفافیت بیشتر نسبت به پول سنتی
• نوسان نزدیک به صفر
• نقدینگی بالا
• مشکلات قانونی احتمالی
• ابزاری مناسب برای ورود و خروج در بازار
• مناسب برای حفظ ارزش سرمایه (خصوصا سرمایه ریالی در مقایسه با دلار فیزیکی)
• احتمال نوسان قیمت در صورت فروپاشی زیرساخت‌ها

ارزهای دیجیتال ملی

ارزهای دیجیتال ملی یا ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (Central Bank Digital Currencies) که به اختصار به آن‌ها CBDC می‌گویند، نوعی ارز دیجیتال ساخته‌شده توسط بانک مرکزی یک کشور هستند. این ارزها شباهت زیادی به رمز ارزها دارند، اما شدیدا متمرکز هستند و ارزش‌شان هم توسط بانک مرکزی کشور مربوطه تعیین شده و معادل ارز ملی آن خواهد بود.

در حال حاضر بیش از ۲۰ کشور در حال کار روی CBDC خود هستند و برخی نیز آن‌ها را پیاده‌سازی کرده‌اند از جمله:

• چین
• باهاماس
• روسیه
• نیجریه
• سوئد
• ایالات متحده

از جمله مزایا و محدودیت‌های ارزهایی ملی شامل موارد زیر هستند:

• عدم وجود مشکل نقدینگی
• هزینه‌های پرداخت برون‌مرزی پایین‌تر
• حمایت دولت مربوطه
• نیازمند تغییر ساختار پولی کشور
• مشکلات امنیتی و حریم خصوصی
• مشکلات امنیت سایبری

تفاوت‌های بنیادی انواع ارز دیجیتال چیست؟

در این قسمت بد نیست نگاهی به تفاوت‌های هر نوع از رمز ارزها داشته باشیم.

۱. فناوری

فناوری پشتیبان یک رمز ارز می‌تواند بر عملکرد، امنیت و مقیاس‌پذیری آن تاثیرگذار باشد. مثلا، ارزهایی مانند بیت کوین و لایت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار استفاده می‌کنند که برای انجام محاسبات پیچیده جهت اعتبارسنجی تراکنش‌ها و افزودن بلاک‌ها به بلاکچین، به نودها نیاز دارند. این امر نیازمند منابع زیاد است که مصرف انرژی را افزایش می‌دهد و بر محیط زیست اثر می‌گذارد.

گزینه‌های جایگزین اثبات کار مانند اثبات سهام و اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS) که در ارزهایی مانند اتریوم، سولانا و بایننس کوین دیده می‌شود، مصرف انرژی کمتری دارند و تراکنش‌ها در آن‌ها سریع‌تر و کارآمدتر هستند.

۲. تمرکززدایی

تمرکززدایی به میزان توزیع قدرت و کنترل بین نودهای یک شبکه اشاره دارد. رمز ارزهایی مانند بیت کوین و اتریوم فوق غیر متمرکز هستند، به این معنا که گروه بزرگی از نودها در سراسر جهان آن‌ها را کنترل می‌کنند. اما رمز ارزهایی مانند ریپل تنها تعداد انگشت‌شماری نود دارند که باعث تمرکزگرایی بیش از حد آن‌ها می‌شود. میزان تمرکززدایی روی امنیت، ثبات و پایداری یک ارز دیجیتال اثرگذار است.

۳. سرعت تراکنش‌ها

سرعت پردازش تراکنش‌های یک ارز دیجیتال نیز می‌تواند روی کاربرد و پذیرش آن تاثیرگذار باشد. ارزهایی مانند بیت کوین به‌خاطر مکانیزم اجماع و اندازه بلاک‌هایشان قادر به پردازش تعداد محدودی تراکنش در ثانیه هستند که منجر به افزایش کارمزدها و طولانی‌تر شدن مدت انتظار در مواقع افزایش تقاضا می‌شود.

اما ارزهایی مانند ریپل و کاردانو با هدف تسریع تایید تراکنش‌ها به‌وجود آمده‌اند و برخی مانند سولانا، ادعای توانایی پردازش هزاران تراکنش در ثانیه را دارند.

۴. جایگاه در جامعه و نوسان قیمت

میزان حمایت جامعه و توسعه‌های یک رمز ارز نیز روی پایداری، امنیت و آینده آن تاثیر می‌گذارد. ارزهای بزرگ و برتر نظیر بیت کوین و اتریوم که دارای جامعه طرفداری فعال هستند، عموما ثبات و امنیت بیشتری دارند.

این در حالی است که ارزهای کوچکتر و جدیدتر (خصوصا میم کوین‌ها و شت کوین‌ها) به‌دلیل ماهیت سرگرم‌کننده بودن خود نوسان قیمت بیشتری دارند که از یک جهت می‌توانند پتانسیل سودآوری شما را افزایش دهند و از جهت دیگر، ریسک ضرردهی سنگین را به‌همراه داشته باشند.

۵. قانون‌گذاری‌ها

محیط قانونی پیرامون ارزهای دیجیتال روی کاربرد و پذیرش آن‌ها اثر زیادی دارد. در برخی از کشورها، رمز ارزها شدیدا تحت نظارت و قوانین سختگیرانه قرار دارند در حالی که در دیگر کشورها، ترید و معامله آن‌ها به‌صورت آزادانه انجام می‌شود. محیط قانونی نه تنها بر پایداری و امنیت، بلکه بر توانایی جذب سرمایه‌گذاری‌ها و نوآوری‌های ارزهای مجازی نیز تاثیر می‌گذارد.

چگونه روی انواع ارز دیجیتال سرمایه گذاری کنیم؟

اکنون که یاد گرفتیم انواع ارز دیجیتال چیست، برای سرمایه گذاری روی آن‌ها باید چند مرحله را طی کنید که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

۱. تحقیق و شناسایی فرصت‌ها

پیش از سرمایه‌گذاری و اقدام به خرید و فروش، باید تحقیقات کاملی را روی انواع ارزهای دیجیتال که در این مطلب معرفی کردیم، انجام دهید. با این کار، با پیچ و خم‌های بازار آشنا شده و قادر به کاهش ریسک‌ها و شناسایی فرصت‌های سودآور هستید.

در حال حاضر بیش از ۲ میلیون رمز ارز در دنیا وجود دارد که انتخاب گزینه مناسب را چالش‌برانگیز می‌کند. همانطور که در بخش قبل گفتیم، بهتر است انواع پروژه‌ها را از نظر فناوری، نوسان قیمت، جامعه طرفداران، موارد قانونی و میزان تمرکززدایی و سرعت تراکنش‌ها مقایسه نمایید.

۲. دانلود و نصب کیف پول رمز ارزی

کیف پول ارز دیجیتال یک نرم افزار یا دستگاه سخت افزاری است که اجازه ذخیره‌سازی، ارسال و دریافت این نوع دارایی‌ها را به شما می‌دهد. انواع والت‌های رمز ارزی شامل موارد زیر هستند:

• کیف پول‌های گرم: نوع نرم افزاری والت‌ها هستند که روی مرورگر، موبایل یا دسکتاپ نصب شده و با اتصال به اینترنت، اجازه انجام تراکنش را به شما می‌دهند.
• کیف پول‌های سرد: نوع سخت افزاری والت‌ها که برای ذخیره آفلاین رمز ارزها طراحی شده‌اند. این نوع والت‌ها بیشترین امنیت را در بین دیگر گزینه‌ها دارند.
• کیف پول‌های کاغذی: نوع دیگری از والت‌ها که کلیدهای خصوصی و عمومی رمز ارزها را می‌سازند و سپس می‌توانید آن‌ها را روی یک تکه کاغذ پرینت بگیرید.

پس از انتخاب والت مناسب خود، باید آن را روی موبایل یا کامپیوتر خود نصب کرده یا نسخه سخت افزاری آن‌ها را خریداری نمایید.

۳. انتخاب صرافی ارز دیجیتال

مرحله بعد، انتخاب صرافی ارز دیجیتال است. امروزه صرافی‌های بین‌المللی زیادی مانند بایننس، کوکوین و کوین بیس راه‌اندازی شده‌اند که از آن‌ها می‌توان برای خرید و فروش رمز ارزها استفاده کرد. اما متاسفانه به‌دلیل تحریم‌ها و ریسک‌های امنیتی که برخی از آن‌ها به‌همراه دارند (مانند تعطیلی صرافی هات بیت و ورشکستگی FTX)، بهتر است از صرافی‌های ایرانی برای این کار استفاده کنید.

با جستجو در اینترنت می‌توانید صرافی‌های داخلی مختلف را پیدا کرده و با مقایسه خدمات، کارمزدها و تعداد ارزهای پشتیبانی‌شده در آن‌ها، گزینه مناسب خود را انتخاب نمایید.

۴. مدیریت ریسک

از آنجایی که رمز ارزها ریسک بالایی دارند و قیمت آن‌ها نوسان بیشتری نسبت به دیگر دارایی‌های سنتی دارد، باید پیش و پس از سرمایه‌گذاری در آن‌ها، بازار را به دقت زیر نظر داشته باشید. دنیای کریپتوکارنسی‌ها دائما در حال تغییر است، بنابراین مدیریت ریسک ارزهای دیجیتال و توجه به اتفاقات جدید که بر دارایی‌های شما تاثیرگذارند، اهمیت بسیاری بالایی دارد.

بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری چیست؟

اگر تا اینجا مطلب را مطالعه کرده باشید، به خوبی می‌دانید انواع ارز دیجیتال چیست و چگونه روی آن می‌توان سرمایه‌گذاری کرد. شاید بتوان گفت بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری می‌توانید یکی از ارزهای دیجیتال بیت کوین، اتر، سولانا، آوالانچ، پولیگان و کاردانو است. البته نباید یک جواب ساده و مستقیم را برای سوال در نظر گرفت چراکه اگر برای سویینگ‌های شدید آمادگی ندارید، شاید بهتر باشد که درگیر ارزهای دیجیتال نباشید اما با وجود ریسک‌های موجود، ارزهایی که ذکر شد را می‌توان به عنوان بهترین ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاری در نظر گرفت.

جمع‌بندی

اگر مطلب را تا انتها مطالعه کرده باشید، به خوبی یاد گرفته‌اید که انواع ارز دیجیتال چیست و بهتر است کدام را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. با وجودی که شاید رمز ارزها از دید بیرونی دارای ساختاری منسجم باشند، اما این دنیا از هزاران دارایی تشکیل شده است که هر کدام عملکرد، ویژگی و مزایا و معایب متخص به خود را دارند. در این مطلب به مبحث انواع ارز دیجیتال چیست پرداختیم و پروژه‌های مختلف را بررسی کردیم. این دنیای چندگانه از پروژه‌ها، سرویس‌ها و ابزارها، فرصت‌های عالی را برای سودآوری در اختیار افراد قرار داده است. با این حال، بهتر است پیش از انتخاب، درباره هر نوع رمز ارز و ویژگی‌های فاندامنتال و تکنیکال آن‌ها تحقیقات کاملی را انجام داده و از روش‌های مدیریت ریسک برای کاهش ضررها استفاده کنید.

باتوجه به روند صعودی طلا در هفته‌های گذشته در صورتی که قیمت با محدوده عرضه (مقاومتی) 2431 برخورد کند ‌احتمال ریزش تا محدوده‌ی 2324 را می‌دهیم و محدوده‌ی تقاضا (حمایتی) برای انس محدوده‌ی 2291 است. دقت داشته باشید امروز سخنرانی فدرال رزرو می‌تواند هیجاناتی در بازار بوجود بیاورد و همچنین اخبار جنگ نیز می‌تواند عامل صعودی شدن و افزایش قیمت طلا و حتی ایجاد سقف‌های بالاتر در انس جهانی شود. توجه داشته باشید روند طلا در تایم های بالاتر همچنان صعودی می‌باشد.

روند انس جهانی برای افرادی که در تایم فریم ماهانه معامله می‌کنند، از یک منطقه‌ی رنج (بی‌تصمیم) خارج شده و اصطلاحا سقف رنج شکسته شده، بنابر‌این روند طلا همچنان صعودی بوده و تا زمانی که کف 1810 به سمت پایین شکسته و قیمت به زیر این کف کاهش نیافته در هر اصلاح می‌توان خریدار بود و در صورتی که کف شکسته شود روند ماهانه طلا نزولی می‌شود و می‌توان برای تارگت های مشخص شده که کف رنج بوده، فروشنده بود.

روند انس جهانی در تایم فریم هفتگی روندی کاملا صعودی بوده و طبق پیش‌بینی دو سناریو مدنظر است:

سناریو اول که سناریو قوی‌تری است ادعا می‌کند در صورتی‌که قیمت از کف مشخص شده به سمت پایین کاهشی نشود، ادامه روند صعودی و به سمت سقف‌های بالاتر می‌باشد.

در صورتی که قیمت از کف مشخص شده 1997 به سمت پایین کاهشی شود سناریو دوم به وقوع می‌پیوندد به این معنا که روند کاهشی است و اولین تارگت‌ ما 1900 است.

توجه داشته باشید که در هفته‌ی پیش رو اخبار مهم زیادی برای دلار نداریم و تنها اخبار هفته برای شاخص خرده‌فروشی و آمار رشد محصولات کارخانه‌ای است.

در پاسخ به پرسش نهنگ ارز دیجیتال چیست، به بیان ساده می‌توان گفت نهنگ ارز دیجیتال به فرد یا نهادی گفته می‌شود که مالکیت حجم قابل توجهی از یک ارز دیجیتال را در اختیار دارد و می‌تواند با انجام تنها یک تراکنش، به صورت مستقیم بر ارزش آن ارز دیجیتال در بازار، اثر بگذارد. معمولاً نهنگ ارز دیجیتال به فردی نسبت داده می‌شود که مالک ۱۰ درصد از کل موجودی یک ارز دیجیتال باشد.

البته از دیدگاه برخی از کارشناسان، یک پاسخ دیگر نیز برای پرسش نهنگ ارز دیجیتال چیست وجود دارد. گروه دیگری از کارشناسان می‌گویند، مالک کیف پول ارز دیجیتالی که بیش از ۱۰ میلیون دلار از یک رمز ارز در آن وجود داشته باشد، یک نهنگ ارز دیجیتال است. اقیانوس ارزهای دیجیتال پر از نهنگ است و معمولاً کوچک‌ترین فعالیت این نهنگ‌ها، تحت نظارت سایر فعالین بازار است، زیرا تنها انجام یک تراکنش توسط آن‌ها، می‌تواند به شکل جدی بر ارزش دارایی ارز دیجیتال سایرین اثر بگذارد و تغییرات قابل توجهی را در بازار رقم بزند.

برای مثال، در مورد ارز دیجیتال بیت کوین، بر اساس گزارشی که «بیت‌اینفوچارتس» در ماه می ۲۰۲۳ منتشر کرده است، ۱۱۰ کیف پول برتر، بیش از ۱۰ هزار بیت کوین را در خود ذخیره کرده‌اند؛ مالکین این کیف پول‌ها ۱۵.۳۵ درصد از کل بیت‌کوین‌های در گردش را کنترل می‌کنند. جالب است بدانید که این تعداد کیف پول، تنها ۰.۱٪ از کیف پول‌هایی هستند که در آن‌ها بیت کوین وجود دارد، اما تصمیمات مالکین آن‌ها می‌تواند بازار را کاملاً تحت تاثیر قرار دهد. نکته اینجاست که ۴ کیف پول برتر در این زمینه، هر یک بیش از ۱۰۰ هزار بیت کوین را در خود جای داده‌اند، که این رقم در مجموع برابر ۳.۴۲ درصد از کل بیت کوین‌های موجود است.

اهمیت نهنگ ارز دیجیتال چیست؟

اهمیت نهنگ ارز دیجیتال بسیار واضح است، از آنجایی که یک نهنگ ارز دیجیتال مالکیت بخش بزرگی از موجودی یک ارز دیجیتال را در اختیار دارد بر هر فروش یا خرید می‌تواند بر زنجیره عرضه و تقاضای آن ارز دیجیتال اثر بگذارد، این تاثیر سبب می‌شود که قیمت آن ارز دیجیتال نیز بیشتر یا کمتر شود.

معمولاً نهنگ‌های ارز دیجیتال معاملاتی را بر پایه میلیون دلار انجام می‌دهند، و هر فعالیت آن‌ها یک سیگنال جدی و موثر محسوب می‌شود که منجر به تحول موثر در بازار خواهد شد. برای اینکه دقیقاً‌ بدانید اهمیت نهنگ ارز دیجیتال چیست اجازه دهید با مثال این موضوع را باز کنیم. وقتی نهنگ یا نهنگ‌های ارز دیجیتال، اقدام به خرید یک ارز دیجیتال مشخص می‌کنند، این اقدام به عنوان سیگنالی برای جامعه تریدرهای ارز دیجیتال محسوب می‌شود که تقاضا در مورد آن ارز دیجیتال افزایش پیدا خواهد کرد.

در توضیح این موضوع، «لارس سیر کریستنسن»، بنیان‌گذار پلتفرم معاملات آنلاین «سکسو بانک»، می‌گوید: «معمولاً بازار ارزهای دیجیتال، بسیار سریع و جدی از حجم معاملات تاثیر می‌پذیرند. به همین علت، خرید و فروش قابل توجه یک ارز دیجیتال توسط یک تریدر، به سرعت می‌تواند نرخ آن ارز دیجیتال را افزایش یا کاهش دهد. بدیهی است در این شرایط، سایر معماله‌گران، با دقت فعالیت‌های نهنگ‌های ارز دیجیتال را دنبال کنند تا از این طریق بتوانند روندهای قیمتی را پیش‌بینی کرده و برای دارایی‌های خود برنامه‌ریزی کنند.»

ارائه سیگنال افزایش قیمت توسط یک نهنگ ارز دیجیتال

نهنگ‌های ارز دیجیتال، دقیقاً مثل افرادی هستند که مالکیت بخش بزرگی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند. پر واضح است که چنین افرادی به راحتی می‌توانند منجر به ایجاد نوسان در بازار شوند.

برای مثال، «ایلان ماسک»، در ژانویه ۲۰۲۱ تنها با اضافه کردن هشتگ بیت کوین به توضیحات پروفایل توییتر خودش، باعث شد که ارزش بیت کوین ۱۴٪ افزایش پیدا کند. خبرگزاری رویترز، در همان زمان گزارش کرد که این افزایش قیمت، باعث شده است برای نخستین بار ارزش بازار ارزهای دیجیتال به بیش از ۱ تریلیون دلار برسد.

در میان این توضیحات مسلماً‌ یک نکته نیز پر رنگ می‌شود، نهنگ‌های ارز دیجیتال کنترل بخش عمده‌ای از زنجیره عرضه و تقاضا را در اختیار دارند و معمولاً دارایی ارز دیجیتالی که در اختیار دارند برای آن‌ها بسیار ارزشمند است. معمولاً وقتی این افراد دارایی خود را نگه داشته و اقدام به فروش آن نمی‌کنند، به نوعی در بازار ثبات ایجاد می‌کنند و البته سیگنال حمایت از آن ارز دیجیتال را نیز به سایرین می‌دهند.

ارائه سیگنال کاهش قیمت توسط یک نهنگ ارز دیجیتال

سرنوشت صرافی ارز دیجیتال متمرکز FTX، مثال خوبی برای این موضوع است. از چندی قبل شایعاتی در مورد ورشکستگی این پروژه که متعلق به «سم بنکمن-فرید» به گوش می‌رسید، اما در نهایت FTX زمانی سقوط کرد که صرافی رقیب، بایننس که ۵ درصد توکن‌های این پروزه را در اختیار داشت برنامه خود برای خروج از آن را اعلام کرد.

بایننس در ۲۲ نوامبر ۲۰۲۲ اعلام کرد ۵ درصد دارایی پیش‌تر اشاره شده که ارزش آن‌ها در آن زمان به ۵۸۰ میلیون دلار می‌رسید را نقد کرده است. همین اعلام کوتاه باعث آشفتگی در بازار شد و پنج روز بعد FTX به صورت رسمی اعلام ورشکستگی کرد و «سم بنکمن-فرید» از سمت خود به عنوان مدیرعامل استعفا داد.

تاثیر نهنگ‌ها بر بحث نامتمرکز بودن ارزهای دیجیتال

یکی از ارکان و ارزش‌های اصلی ارزهای دیجیتال نامتمرکز یا غیر متمرکز بودن آن‌ها است و البته، نهنگ‌های ارز دیجیتال می‌توانند به نوعی تهدیدی برای این موضوع محسوب شوند. اگر بخواهیم بگوییم که علت به خطر افتادن این موضوع توسط نهنگ‌ ارز دیجیتال چیست، باید به موضوع به صورتی که در ادامه بیان می‌شود نگاه کنیم.

هر بلاک چین را می‌توانید مانند یک کشور در نظر بگیرید که دارندگان توکن‌های آن در اصل حاکمشان هستند. میزان اثرگذاری تصمیمات هر حکمران بر حسب مقدار دارایی است که در اختیار دارد. بنابراین هر چه دارایی‌ها در دست عده‌ای خاص بیشتر باشد،‌ نقش این افراد در سرنوشت آن بلاک‌چین پر رنگ‌تر می‌شود و به این ترتیب، ممکن است کار به جایی برسد که دیگر نتوانیم بگوییم یک پروژه غیر متمرکز است و گروه مشخصی از افراد نمی‌توانند به آن جهت‌دهی کنند.

در چنین شرایطی، احتمال دارد مسیر یک پروژه ارز دیجیتال به صورت کامل تغییر کند و اگر چه اکثریت جامعه آن با موضوعی مخالف یا موافق باشند، ولی حرف آخر را نهنگ‌های آن پروژه بزنند. در اصل نهنگ‌ها صدای بلند و تاثیرگذار هر پروژه ارز دیجیتال هستند، تا جایی که وقتی در مورد تغییری در ساز و کار یک ارز دیجیتال رای‌گیری می‌شود، ممکن است ۸۰ درصد آرا مخالف و ۲۰ درصد آرا موافق باشند؛ اما رای یک نهنگ، به کل نتایج را عوض کرده و آمار موافقین به ۹۶ درصد رسیده و مخالفین ۴ درصد آرا را تشکیل دهند.

اینجا است که می‌توانید متوجه شوید تاثیر نهنگ ارز دیجیتال چیست و چطور می‌تواند منجر بر مفهوم غیر متمرکز بودن ارزهای دیجیتال اثر بگذارد.

تاثیر نهنگ‌ها بر میزان نقد شوندگی ارزهای دیجیتال

تا اینجای کار حتماً متوجه شده‌اید که یک نهنگ ارز دیجیتال به راحتی می‌تواند روی نوسانات قیمت در بازار اثر بگذارد. اما می‌توان ردپای نهنگ‌ها را در بحث نقد شوندگی ارزهای دیجیتال نیز دید.

اینطور فرض کنید که یک نهنگ مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال را خریداری می‌کند و تصمیم می‌گیرد آن را برای مدت طولانی در کیف پول خود نگه دارد. بسیاری از ارزهای دیجیتال مقدار مشخص و محدودی دارند، وقتی یک نهنگ حجم قابل توجهی از مالکیت یک ارز را در اختیار می‌گیرد این یعنی اینکه دیگر معماله‌گران خرد، برای انجام معاملات روزمره در یک چرخه کوچک‌تر از عرضه و تقاضا باید به فعالیت بپردازند. کوچک‌تر شدن چرخه عرضه و تقاضا به معنی دشوارتر شدن خرید و فروش و در نهایت نقد کردن یک ارز دیجیتال خواهد بود.

در بسیاری از مواقع،‌ نهنگ‌های ارز دیجیتال برای جلوگیری از تلاطم در بازار و البته پدید نیامدن مشکل نقد شوندگی، فعالیت‌های معاملاتی خود را پنهان نگه داشته، داراییهای خود را به بخش‌های کوچکتری تقسیم کرده و طی یک بازه طولانی و به مرور زمان به بازار عرضه می‌کنند.

گفتنی است، روش دیگری که نهنگ‌های ارز دیجیتال برای خرید و فروش استفاده می‌کنند، بهره‌گیری از معاملات «برون زنجیره‌ای» (over-the-counter trading) است. این معاملات در خارج از صرافی‌های رایج ارز دیجیتال به سرانجام می‌رسند و جزئیات آن‌ها بر روی بلاک‌چین اصلی آن ارز دیجیتال ثبت نمی‌شود. بنابراین، یک نهنگ ارز دیجیتال به این شکل می‌تواند معملات خود را به شکل خصوصی و پنهان از دید دیگران انجام دهد.

شناخته شده‌ترین نهنگ‌های ارز دیجیتال چه کسانی هستند؟

معمولاً کیف پول‌های دیجیتال به نام یک فرد واقعی مشخص متصل نیستند، اما فعالیت نهنگ‌های ارز دیجیتال را می‌توان از طریق آدرس کلید عمومی کیف پول آن‌ها ردیابی کرد. کلید عمومی یک رشته از اعداد و حروف است که هیچ اطلاعاتی را در مورد کاربر فاش نمی‌کند، اما به نوعی بیانگر فعالیت هر فرد در بلاک‌چین است و به شفافیت بلاک‌چین‌ها کمک می‌کند.

لیستی که در ادامه آمده و به برخی از بزرگترین نهنگ‌های ارز دیجیتال اشاره می‌کند، توسط «کریپتو اسلیت»‌ و «بنکلس تایمز» تهیه شده است. از این لیست اسامی شرکت‌ها و دولت‌ها حذف شده و تنها کیف پول‌هایی پوشش داده شده‌اند که گمان می‌رود متعلق به افراد مشخصی هستند.

• ساتوشی ناکاموتو: ناکوموتو خالق بیت‌کوین است و طبق تخمین‌ها یک میلیون بیت کوین در اختیار دارد که ارزش این مقدار در ماه می ۲۰۲۳ برابر ۲۶ میلیارد دلار بوده است. هیچکس تا به امروز هویت واقعی ناکوموتو را نمی‌داند و حتی کسی مطلع نیست که این نام متعلق به یک فرد مشخص است یا به گروهی از افراد اشاره دارد. ساتوشی ناکاموتو در اصل یک اسم مستعار است که در وایت پیپر یا همان مقاله سفید بیت کوین به آن اشاره شده است.
• برایان آرمسترانگ: آقای آرمسترانگ مدیرعامل صرافی کوین‌بیس، یکی از بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال است. او در سال ۲۰۲۲ در یک توییت اعلام کرد که کوین‌بیس مالک ۲ میلیون بیت‌کوین است. برای اینکه تخمینی از این مقدار داشته باشیم باید بگوییم دو میلیوت بیت کوین در ماه می ۲۰۲۳ ارزشی برابر با ۵۳ میلیارد دلار داشته است.
• مایکل سیلور: آقای سیلور هم بنیانگذار و عضو هیئت مدیره پلتفرم «میکرو استراتژی» است. او در اکتبر ۲۰۲۰ با انتشار یک توییت اعلام کرد که مالکیت ۱۷,۷۳۲ بیت‌کوین را در اختیار دارد. این مقدار بیت‌کوین در ماه می ۲۰۲۳ ارزشی معادل ۴۷۶ میلیون دلار داشته است.
• کریس لارسن: که هم-بنیانگذار چندین استارتاپ مطرح در سیلیکون ولی است، ۱۷ درصد از کل موجودی ارز دیجیتال ریپل را در اختیار دارد که معادل ۵.۱۹ میلیارد واحد از این ارز دیجیتال است. در ماه می ۲۰۲۳ ارزش این دارایی به ۲.۴ میلیارد دلار می‌رسیده است.
• چانگ پنگ ژائو: یکی از شناخته شده‌ترین نهنگ‌های دنیای ارز دیجیتال و مدیرعامل صرافی بسیار معروف بایننس است. ثروت ژائو در ماه مارس ۲۰۲۲ حدود ۶۵ میلیارد دلار تخمین زده شد ولی به دلیل سقوط بازار ارزهای دیجیتال در دسامبر همان سال این تخمین به ۴.۵ میلیارد دلار کاهش پیدا کرد. گفته می‌شود بخش عمده دارایی و ثروت آقای ژائو در قالب بیت‌کوین و بایننس کوین است.
• تیم دراپر: دراپر، سرمایه‌گذار خطرپذیر، در سال ۲۰۱۴ و در پی یک پرونده تاریخی مرتبط با ضبط بیت‌کوین، ۳۰,۰۰۰ واحد از این ارز دیجیتال خریداری کرد که در ماه می ۲۰۲۳ ارزش آن برابر با ۸۰۶ میلیون دلار بود. همچنین گفته می‌شود او در دارایی‌های دیجیتال دیگری همچون توکن ANT پروژه آراگون نیز سرمایه‌گذاری کرده است.

آیا می‌توان تبدیل به یک نهنگ ارز دیجیتال شد؟

حالا که می‌دانید نهنگ ارز دیجیتال چیست، حتماً با خود فکر می کنید که برای نهنگ شدن باید ثروت زیادی داشته باشید. اما این گونه نیست و فقط لازم است در زمانی که برخی توکن‌ها با قیمت بسیار کمی به فروش می‌رسند عاقلانه تصمیم بگیرید، زیرا در این شرایط امکان تبدیل شدن شما به یکی از نهنگ‌ها در بازار ارزدیجیتال زیاد است.

این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که همیشه قبل از سرمایه‌گذاری در هر پروژه به خوبی تمام جوانب آن را بررسی کنید که از ارزش بالایی برخوردار باشند و پروژه‌های پانزی یا کلاهبرداری نباشند.

جمع‌بندی در مورد نهنگ ارز دیجیتال چیست؟

در این مقاله با مفهوم نهنگ در دنیای ارزهای دیجیتال به صورت کامل آشنا شدیم. همچنین از توانایی‌های این افراد و اثرگذاری که می‌توانند بر بازار داشته باشند نیز آگاهی بدست آوردیم. اهمیت دنبال کردن نهنگ‌های ارز دیجیتال از طریق ردیابی فعالیت‌های کیف پول‌های دیجیتال، ابزارهای تحلیل بلاک‌چین و توجه به شبکه‌های اجتماعی را متوجه شدیم و همینطور، دریافتیم که چطور می‌توان بر حسب فعالیت‌های مختلف یک نهنگ ارز دیجیتال سیگنال‌های گوناگونی را متوجه شد و برای معاملات آتی برنامه‌ریزی کرد.